Cafer Can Şengönül: ‘DJ’lik Müzik Ve Teknolojinin Tam Ortasında’

3 Ekim 2023

58 3 dakika okuma süresi

Cafer Can Şengönül: 'DJ’lik Müzik Ve Teknolojinin Tam Ortasında'

Yakın zaman önce Kutlay Uyar’ın “Milkomeda” şarkısını remiksleyen dj Cafer Can Şengönül ile hem çalışmaları hem de dj’liğin müzikteki yeri üzerine bir söyleşi gerçekleştirdik.
Keyifle okuyacaksınız.

Oğuz Kemal Özkan / KitaptanSanattan.com

Müziğe davul çalarak başladığınızda yaş olarak da küçük denecek bir yaşta 12 yaşındaymışsınız. Genelde o yaşlarda piyano, gitar, hatta flüt ile müziğe başlanır gibi bir algı var sanırım. Davulla tanışma hikayenizi öğrenebilir miyiz?

Müzisyenlerin içinde büyüdüm; babam Muhittin Şengönül 50 küsur yıllık bir gitarist. Küçükken evde hep bir gitar vardı ve çok küçükken o gitarı çalmaya çalışınca parmaklarımı ağrıttığından çok heveslenmedim. Tabii müzisyen bir babanın oğlu olunca çaldığı yerlerde çok bulundum. Bir keresinde çaldıkları barda kimse yokken davulun başına geçip bagetleri aldım ve rastgele vurmaya başladım. Davul çok eğlenceli gelmişti o zaman (hala da öyle) ve davul öğrenmeye karar verdim.

Bugüne kadar Poligami, İsmet Tumer, Kutlay Uyar, Plastic gibi birçok yerel grup ve sanatçı ile de davul çalan enstrümanist bir müzisyenken dj olarak yola devam etme değişiminiz ne zaman oldu? Elektronik müziğe ilginiz ve sonrası gelen dj kariyerinize geçişinizi öğrenebilir miyiz?

Aslında hem Dj’liğe hem de davula zaman ayırmaya çalışıyorum. Poligami ve İsmet Tümer ile hala beste üretmeye devam ediyoruz. Geçen yaz tekrardan bir kaç kez program yapma fırsatı da bulduk ama şu an Londra’da olduğum için buna ara verdik.
Dj olarak bu işe başlamam Poligami’nin vokali Savaş’ın barında çalmak zorunda kalmamla başladı. İlk başlarda çok hevesli değildim DJ’lik yapmaya… Elektronik müzik yapacaksak da bunu live olarak yapmak istiyordum. Savaş ile e-davul+Vokal olarak elektronik müzik yapıyorduk. Aynı zamanda Fobi grubuyla davul çalmaya hafta sonları program yapmaya devam ediyordum ama pandemi ile beraber çaldığımız bar kapandı ve 2 ay öncesine kadar sadece Dj’lik yapmaya başladım.

DJ’ler sizce müziğin neresinde? Müziğin en önemli yapıtaşlarından birisi olsalar da çok kişi tarafından tanımının tam bilinmediğini düşünüyoruz; bilmem katılır mısınız?

Aslında yaptıkları iş çok önemli. Bir mekânın aurasını iki şarkı ile tamamen değiştirebilirler. Şarkı seçmek, sıralamayı planlamak, çalan şarkının arkasına, onun arkasına hatta onun da arkasına gelecek olan şarkıları belirlemek, ritmi kaçırmadan tansiyonu ayarlamak, ortamı gözetlemek, insanlara istediğini sunabiliyor olmak çok önemli detaylar.
Fakat DJ’lik artık günümüzde başkalarının yaptığı şarkıları indirip play’e basmak olarak göründüğü için küçümseniyor. Haklılık payları da var tabii ki, birkaç günlük eğitimle herkes Dj olabilir ve hatta dünyanın en iyi DJ’inin çaldığı seti size birebir aynı şekilde sunabilir. Burada sizi diğerlerinden ayıran şey stüdyoda ne ürettiğiniz oluyor.

DJ’lik sizce teknolojiye mi daha yakın müziğe mi?

Tam ortasında diyebiliriz. Dj’ler Şarkıları mixlemek, yeniden düzenlemek, efektler eklemek için teknolojiye ihtiyaç duyar. Ama aynı zamanda müziği hissetmeli, farklı alanlar, farklı noktalar keşfetmeli. Seyirciye vermek istediği duyguyu müzik ile aktarmalıdır. Dolayısıyla hem müziğe hem teknolojiye yakın bir durumda.

Cafer Can Şengönül: 'DJ’lik Müzik Ve Teknolojinin Tam Ortasında'

Siz sahnede hem enstrümanistliği hem dj’liği deneyimlemiş biri olarak izleyicilerin etkileşim ve tepkilerini karşılaştırır mısınız?

Aslında seyircinin tek istediği şey eğlenmek. Senin enstrümanına ne kadar hakim olduğunun, ne kadar teknik çaldığının, çalarken yada şarkı geçişleri yaparken nasıl zor numaralar yaptığının hiçbir önemi yok bir noktada. Bunlar sahnenin ön tarafına geçmiyor.

Sizin takip ettiğiniz dj’ler var mı, kimler?

Çok var, baya var. Birkaçını yazayım: (Spotify takip edilenlerimi açıyorum)

Önce eskilerden başlayayım bana elektronik müziği sevdirenler:
The Prodigy, Pendulum, The Chemical Brothers, Deadmau5, The Qemists

Son zamanlardan: Adriatique, Tale of Us, Meduza, Jan Blomqvist, Argy, Ben Böhmer, Massano, Space Motion, Zhu, Vintage Culture, Miss Monique

Yerli olarak: YingYang Project, Cihangir Aslan, Sezer Uysal,

Bir şarkıyı coverlarken müzisyeninden izin almak vb gerekiyor. Remikslerken de aynı şartlar geçerli mi?

Yayınlamak ve monetize etmek istiyorsanız, kesinlikle izin almanız lazım. Sonuçta başkasına ait bir şeyi alıp değiştiriyorsunuz ve ondan para kazanıyorsunuz.

Son dönem Kutlay Uyar’ın daha önce yayımladığı “Milkomeda” şarkısına chill house tarzında remiks yaptınız. Çalışma nasıl ilerledi? Biz müzikseverlere şarkının yeni versiyonunun ulaşma hikayesini anlatır mısınız?

“Milkomeda”nın aranjörü Selcuk Can Güven ile zaten Poligami’de çalıyoruz. Kutlay’la yıllar önce beni tanıştıran da kendisidir. “Milkomeda” yayımlandığı sırada ben Kutlay’ın ‘’Son Oyun’’ şarkısına remiks yapmaya çalışıyordum. O sırada “Milkomeda”yı duydum ve “Aslında bu şarkı da dans müziği olabilir” diye kendi kendime düşünüp Selçuk’tan şarkının kanalarını istedim. Şarkıyla biraz oynadıktan sonra ufak bir demo halini Kutlay’a yolladım. Bu versiyonu Kutlay’ın da hoşuna gidince de yayımladık.

“Milkomeda”nın bir de klibi var; yarı çekim yarı çekimlerin AI hali gibi…
Klip çekiminden ve özelliğinden de bahsetmenizi rica edelim sizden.

Klip için aslında klasik doğada 1 DJ 1 vokal bir çekim yapmak istedik. Yine Adana’dan çocukluk arkadaşımız, doğa fotoğrafçısı Alperen Bilgili’ye bu fikir ile gittik… Kendisi ile yılardır Adana’nın çevre illerinde kamp yaparız ve nerede güzel manzara var, nerede doğa harikası yerler var bilir. Aladağ’da küçük bir şelaleye gittik ve çekimleri yaptık. Çekimlerde bize Alperen’in ablası İlkay Bilgili ve yine fotoğrafçı arkadaşımız Ender Ozusağlam yardımcı oldu.

Çekimler bitince kurgu/edit için Ali Yılmaz ve Bertan Uçar’dan yardım istedik. Bertan Uçar klibi yapay zekâ ile animasyonlaştırıp gerçek görüntüler ile birleştirdi ve bize bu klibi oluşturdu.