Contemporary Fuarlar Üzerine – Bülent Bakan yazdı…
Bu yazıyı ‘Encarta Global Art Collective-Encarta Küresel Sanat Kolektifinin Suadiye Merkezi’nden; Contemporary İstanbul 2018’in, VIP için ön gösterime açılmasına saatler kala yazıyorum. Kolektifi de yazacağım ama önce fuar ile ilgili olanlar.
Bizi yine apolitik, suya ve sabuna pet şişe üzerinden dokunan bir fuar karşılamasın. Girişte mevcut kuru kafa, ‘Kızılmaske’ için uygun bir mağara olabilir ama politik bir iş veya kabul edilebilir eylem değil. Ansiklopedi kavramını merkeze yerleştiren kolektif için ‘kafatası’, insanoğlunun ortak hikâyesini anlatan bilimsel ama fazlasıyla hikâye barındıran bir sanat nesnesi. Politik olarak yanlış kullanılıyor. O kafatasını korumak için -savaşta da olsa- kullanılan miğferler de -hayat kurtarmasına rağmen- yanlış kullanılıyor. Nesne politik ama eylem, söylem ve espas üçgeninde yanlış kullanılıyor. Sanatın politik kısmı eylem ve söylem ile espasın uyumluluğu ile formülleşiyor.
Encarta Küresel Sanat Kolektifi, bu ve benzeri konularda her zaman bir ansiklopedi soğukkanlılığında ve bilimsel olmaya özen gösterecek.
Bu yıl da bizi yine apolitik ve ticari bir fuar karşılamasın. Çünkü bir öncekinden bu yana küçük mavi küre çıldırmış olmalı- ki çıldırdı(Post-Trump Dönemi). Bu ve benzeri her durumda küçük mavi küreyi fabrika ayarlarına döndürecek olan sanattır. Fuarlar tabii ki ticari olmak durumunda. Bu konuda bir problem bulunmamaktadır. Bu kez ülke ve küçük mavi kürenin çok daha fazlasına ihtiyacı var. Sanat politik olmak- topa girmek- politik mutfaktan çıkmamak ve sonuçta sekiz milyar insana ulaşmak zorunda. Sanatın bugünkü hali ile elitist olması, bilimden uzak durması sanatın iktisat kuramlarını da dikkate almasını engelliyor. Sanatın yaygınlaşması barışın oluşmasını sağlar. Elitist azınlıkçı sanat ise en yüksek tablo değerini hedefliyor ve güdük piyasa şartlarına göre koşullanıyor. Bu durum, bütün dünyada apolitik elitist ve güdük bir sanatın ortaya çıkmasına neden oldu.
Encarta Küresel Sanat Kolektifi, genç sanatçıları bünyesinde barındırıyor. Bu sanatçılar mükemmelliği o kadar benimsemişlerdi ki bir kusur gördüklerinde işleri ile gönül bağları kopuyordu. Dokuz kusurlu hareketlerin tamamını yapan Dünyada; kusursuz bir sanat eseri ANCAK ÜRETİM SÜREÇLERİNİ TAMAMLAMIŞ MÜKEMMEL bir fabrikasyon üründür. Sanatta kusurun HİÇBİR TİCARİ önemi yok bugün. Sanat; bol sıfırlı kusursuz ürünleri kabarık cüzdanlı müşterilerine satma hedefinden bir an önce vazgeçmesi gerekiyor. Dünyada sekiz milyar insan var ve bu insanların tamamına yakını -mutlu küçük bir azınlık hariç-sanata ulaşamıyor. Dünya’daki duvarların büyük çoğunluğu şu an boş. Encarta Küresel Sanat Kolektifi’nin temel amacı; bu olguyu tersine çevirmek. Kürenin tamamında en olmadık yerlerde sergi açmayı ve oralarda halka ulaşmayı hedefliyoruz. Bugün kürede bir Kolombiyalıyı, Güney Afrikalıyı düşünerek iş yapan sanatçı yok. Kolombiyalı bir iş adamının koleksiyonunda yer almak isteyen sanatçı var… Küredeki sekiz milyar Homo Sapiens’i sanatsever olarak görmek ulaşılamaz bir hayal anlamına geliyor. Contemporary, kusursuz, zanaat özellikleri endüstriyel özelliklerinin gerisinde kalmış mükemmel biblolar yaratıyor. Bu nedenle de küçük mavi küre; sanatın Homo Sapiens’in tamamına ulaşmaması nedeniyle çıldırmak üzere. Köpek balıklarının beslenme çılgınlığı gibi bir paylaşım savaşına doğru hızla ilerliyoruz.
Contemporary’de politik yanı küreden yana olan iş bulmak zor ise gözleriniz isyanı medyatik olanla karıştıran-algı yöneten nesneleri devinim içinde görünce renk sarhoşu oluyorsunuz. Mükemmel birer tasarım ürünü haline gelen bu işler İstanbul Tasarım Fuarında da yeniden sergilenebilir bu durumda.
Yine bizi apolitik kör sağır ve dilsiz maymunu oynayan bir fuar karşılamasın. Fuarda göreceğimiz işler bu cendereden sekiz milyar Homo Sapiens birlikte, tek birinin bile burnu kanamadan çıkacağımızın umudunu yaşatsın. Politik olmadan bunu başarmak mümkün değil. Bir sanat eseri olarak espas, daracık sınırsız alanında politik olmayı nasıl başaracak sorusunun cevabı bende değil sanatçıların yaptıkları işlerde. Bunun tek bir formülü yok.
Sonuç olarak Contemporary apolitik de olsa şu an için elimizdeki en güzel şey. Carl Sagan’a göre küçük mavi bir bilyeye benzeyen küre gibi. Öncelikle mavi küçük küreyi korumak için fuarı korumak, onu ziyarete gidip standlarda saaatler geçirmek gerekli. Çünkü örgütlü cehalete karşı direnmek için elimizde sanattan başka bir şey yok. ‘Küresel Örgütlü Cehalet’ için sanat en iyi panzehir. Contemporary en apolitik haliyle bile olsa şu an içinde olabilecek en güzel isyan. Apolitik ve suya sabuna dokunmasa bile varoluşuyla politik olduğu için bugünün dünyasında Post Trump ve avanesi nedeniyle çok özel.
Contemporary İstanbul 2018’i kaçırmayın.
Bülent Bakan
