Levent Üzümcü ile ‘Sanat ve Sansür’ – Nasuh Bektaş yazdı…
Tiyatro Sanatçısı Levent Üzümcü “Sanat ve Sansür” konulu söyleşisini Kadıköy CKM’de sundu.
Levent Üzümcü başarılı bir tiyatro sanatçısıdır. Söylediği gibi yaşayan, hayatı boyunca boyun eğmemiş bir insandır. Sanata âşık ve sanatın evrensel ilkelerine uygun sanat yapan ve yaşayan bir insandır. Sanat kişiliği ile özel hayat kişiliği bir birine uyumlu ender insanlardandır.
Levent Üzümcü sosyalist olduğunu ve buna uygun sanat hayatı olduğunu söyler. Yıllarca şehir tiyatrolarında dışarıda kazanacağının çok azını kazandığı halde çalışmaya devam etmiştir. Zamanının büyük kısmını şehir tiyatrolarına ayırdığı ve dışarıda çok daha iyi paralar kazanma imkânı olduğu halde yine de şehir tiyatrolarında oyunlar oynamaya devam etmiştir.
Ancak işini iyi yapmanın, dürüst, ahlaklı ve insan merkezli sanat yaşamının bedelini ödemek zorunda kaldı. Çok sevdiği ve özellikle halk için şehir tiyatrolarında olmayı önemsediği halde şehir tiyatrolarından uzaklaştırıldı.
Dolayısıyla sanat ve sansür konusunda da söyleyeceği çok şey olanlardan birisidir Levent Üzümcü. Bu söyleşide ilk çağlardan günümüze sanatın insan hayatı ile bağını ve devlet yöneticilerin sanatı kontrol etme çabalarını anlattı.
Sanatın daha ilk çağlarda mağaraya çizilen şekille başladığını söyledi. Sanat ‘ben buradaydım’ demektir.
Daha ilk çağlarda avlardan dönenlerin gelecek kuşaklara aktarılsın diye nasıl avlandıklarını kurgu ile anlattıklarını hatırlattı. Bunlar sanatın başlangıcıdır.
İlk çağlarda insanların birbiriyle ihtiyaç bağı ile bağlı olduğu ancak günümüzde emperyalizmin bu bağı kopardığını belirtti.
Bir sanat eseri ne kadar evrensel ise o kadar başarılı sayılır. İnsanı değil, insanlığı sevmek gerekir. Sanat evrensel olmalıdır.
Son zamanlarda sanata uygulanan baskı ve sansür ile ödenekli tiyatrolarda klasik eserleri görme imkânı kalmamıştır. Daha çok suya sabuna dokunmayan, çocuk tiyatrosu kıvamında oyunlar oynanmaktadır. İlk çağlarda, ortaçağda sanata ve düşünceye uygulanan baskının aynısı yaşanmaktadır. Devleti yönetenler sanatın gücünü bilmektedirler. Bu nedenle sanatı kontrol etmek isterler. Sanatın özgürlük alanını kendi iradelerinin belirlediği çizgi kadar olmasını isterler.
Levent Üzümcü bu söyleşide son söz tavsiye olarak ‘herkesin yaptığı işi en iyi şekilde ve faydalı şeyler yapması gerektiğini’ söyledi.
Nasuh Bektaş
