“Madımak Katliamı”nın Kültür ve Sanat Alanına Etkileri

Madımak Katliamı, 2 Temmuz 1993 tarihinde Sivas’ta düzenlenen Pir Sultan Abdal Şenlikleri sırasında Madımak Oteli’nin Radikal İslamcı bir grup tarafından yakılması ve çoğunluğu Alevi 33 yazar, ozan, düşünür ile 2 otel çalışanının yanarak ya da dumandan boğularak hayatlarını kaybetmesi ile sonuçlanan olaylardır. Ayrıca dışarıda toplanan karşıt görüşlülerden iki kişi hayatını kaybetmiştir. 

Pir Sultan Abdal Kültür Derneği tarafından organize edilmiş olan Pir Sultan Abdal Şenlikleri kapsamında, pek çok sanatçı ve fikir insanı dönemin Sivas valisi Ahmet Karabilgin’in özel davetlisi olarak 2 Temmuz 1993 tarihinde bu kente geldi. Binlerce kişiden oluşan karşıt grup, Kültür Merkezinden yeniden Hükûmet Meydanı’na geldi. Hükûmet Konağını taşlamaya ve slogan atmaya başlayan grup ardından Madımak Oteli civarına ulaşarak, slogan atmaya devam etti. Grup önce Madımak Oteli önündeki araçları ateşe verdi ve oteli taşladı. Madımak Oteli tutuşturulan perdeler ve alt katta bulunan eşyalarla birlikte yakıldı. Otele sığınmış olan kişilerden, aralarında Asım Bezirci, Nesimi Çimen,Muhlis Akarsu, Metin Altıok ve Hasret Gültekin‘in de bulunduğu 35 kişi yanarak veya dumandan boğularak yaşamını yitirdi. Aralarında Aziz Nesin’in de bulunduğu 51 kişi de olaylardan kendi olanaklarıyla, ağır yaralarla kurtuldu.

Bu olaylar kültür – sanat alanında üretilen eserlerle unutturulmamaya, ölen canlar yaşatılmaya çalışıldı. İşte bu anlamda bu acı olayın kültür-sanat alanına etkisi ile üretilen ürünler:

Tiyatro oyunu

Genco Erkal’ın yazıp yönettiği Sivas ’93 adlı belgesel tiyatro oyunu, 11 Ocak 2008’de yoğun güvenlik altında Muammer Karaca Tiyarosu’nda sahnelendi. Belgelerden yararlanarak yazılan oyunun anlatıcıları arasında Genco Erkal’la beraber Meral Çetinkaya, Yiğit Tuncay, Nilgün Karababa, Murat Tüzün, Çağatay Mıdıkhan ve Şirvan Akan yer aldı. Oyunun müziğini Fazıl Say besteledi.

Sinema filmi

Ulaş Bahadır’ın yazıp yönettiği Madımak: Carina’nın Günlüğü (Sivas 93) adlı sinema filmi, 25 Eylül 2015 Pazar günü vizyona girdi. Katliamın yaşandığı sırada otelde konaklayan 23 yaşındaki Hollandalı Carina Cuanna Thuijs Leiden Üniversitesi tezi için Türkiye’ye gelmiş ve Hollanda’da da olduğu gibi günlük tutmaya devam etmiştir. Carina Cuanna Thuijs’in günlüğünde anlatılanlara göre yazılan filmin oyuncuları ise Erdal Tosun, Selin Yiğit, Perihan Erener, Melek Şahin, Serkan Genç, Ulaş Bahadır, Barış Ordu, Can Varlı, Cihan Özdeniz, Denise Ankel, Füsun Demirel, Rıza Akın, Hakan Erekli, Muhlis Asan, Umut Kurt, Meray Ülgen ve Mustafa Alabora’dır.

Şiirler, şarkılar ve türküler

Fethi Aslan, “Sivas`da Temmuz Ateşi”
Edip Akbayram, Türküler Yanmaz, Yanmam mı Gerek
Cengiz Özdemir, Madımak
Ozan Emekçi, Sivas Ağıdı
Sunay Akın, Kova Kaleci
Grup Yorum, Sivas (Gün Tutuşur)
Mahzuni Şerif, Sivas Dramı
Demirhan Baylan, Bildiğin Şeyler (Yangın)
Soner Canözer, Güneşin Ozanları
Radical Noise, Çığlık
Akın Eldes, Madımak
Fevzi Kurtuluş, Hasret
Moğollar, Issızlığın Ortasında
Antisilence, Died On 2nd Of July
Aşık Gülabi, Sivas Madımakta Canlar
Metin – Kemal Kahraman, Renklerde Yaşamak
Ferhat Tunç, Kızılırmak Boylarında Bir Şehir
Serhad Raşa, Ey Felek
Grup Kızılırmak, Sivas
Şahverdi, Madımak Oteli
Fazıl Say, “Metin Altıok Ağıtı”
Fazıl Say, “SES”
Selda Bağcan, “Canımı Yakanlar Baktı Dumana”
Aziz Nesin, “Sivas Acısı”
Çetin Gencero, “Madımak”
Yusuf Kemal Metin, “Sivas Yanığı Otuzyedi Temmuz Aydın”
Mazlum Çimen, “Gittin Gideli”
İhsan Güvercin, “Kızılırmak Boylarında Bir Şehir”
Catacombed, “SVS”
Sezen Aksu, “Dua”
Almora, “Güneşin Ozanları”
Serdar Koç, “Temmuz Ayazı”
Duman, “Köpekler”
Zülfü Livaneli, Ataol Behramoğlu “Yangın Yeri”
Haydar Ergülen, “Kül-kardeşlerim”
Radical Noise, “Çığlık”
Can Aksel Akın, “Senfoni No:1 – Aziz Nesin’e İthafen”
Şükrü Erbaş, Kimse Temizim Demesin
Şanışer ft. Sehabe, “Aşılmaz Yollar”
Orhan Gencebay, “Gelin Birlik Olalım”
Ahmet Kaya – Kim Susturabilir

(Kaynak: Vikipedia)