Mahalla Festivali Başlıyor

İstanbul merkezli Diyalog Derneği, 17. İstanbul Bienali’ne paralel olarak güzel sanatlar, performans, film ve müzik kategorilerinde bir festival programı düzenliyor.

Mahalla Festivali aracılığıyla dernek, disiplinler arası sanatsal iletişimin gerçekleşebileceği sürekli bir platform sunmak amacıyla son beş yıldır sanatçılar, kurumlar, topluluklar ve girişimlerden oluşan uluslararası bir ağ kuruyor. Mahalla Festivali, yenilikçi, disiplinler arası ve diyalojik bir şekilde yeni anlatıların geliştirilmesine çağrıda bulunuyor.

Odak noktasında, hareketliliği artırmak, gerek coğrafi gerekse içerikle ilgili sınırları aşabilmek, yeni formatlar geliştirmek ve krizleri küresel ve ortak zorluklar olarak anlamak yer alıyor. Mahalla bu yıl 16 ülkeden 30’un üzerinde yerli ve yabancı sanatçıyı İstanbul’da birlikte çalışmak üzere bir araya getiriyor. Thomas Büsch, Sabine Küper-Büsch (Diyalog Derneği), Volkan Kızıltunç (Noks Art Space) ve Ilayda Tunca (Sub) Festivalin eş küratörlüğünü üstleniyorlar.

Sergiler, film gösterimleri, konserler ve kamusal alana yönelik müdahaleler, her festival etkinliğinin yerel olarak harekete geçmesi, çoklu-yerel olarak görünür olması ve farklı yerleri birbirine bağlaması adına atölye çalışmaları, etkileşimli eylemler ve çevrimiçi etkinliklerle iç içe geçiyor. Sergi ve etkinlik mekânları sanatsal bir tartışma ve yansımanın parçası haline gelirken sanatçılar için de sürdürülebilir bir ağ oluşturuluyor.

Misyon

Başlık olarak kullanılan Mahalla, birçok dilde mahalle veya yer anlamına gelen bir terimdir. Mahalla, sanat ve kültür alanında bir çeşitlilik ve kapsayıcılık alanıdır. Küresel çapta girişimleri ve aktörleri dahil eden yüz yüze ve çevrimiçi etkinlikler, dönemsel Festival etkinliklerine paralel olarak gerçekleştirilir.

Kavramsal Tema: Palimpsest

Palimpsest başlığı, aslen, daha sonraki metinlere yer açmak adına özgün metnin silindiği bir yazı malzemesini ifade eder. Ancak, üzerine yazılan özgün metinlerin izleri varlığını sürdürür.

Bu paleografik fenomen, Mahalla Festivali 2022’nin sanatçılarına ilham verecektir. Sanatçılar, ekolojik, ekonomik, politik, sosyal ve toplumsal hafıza kültürü açısından kaynakların kapsamlı bir şekilde kullanımıyla ilgili çalışmalar gerçekleştireceklerdir.

Hiper-gerçeklikler çağında hakikat, hakikatin üretimi ve temsili hakkında büyük bir kafa karışıklığı yaşıyoruz. Neyin gerçek neyin kurgu olduğu tamamen birbirine karışmış durumda. Çağımız, silahlı ve siyasi çatışmalar, süregelen salgın hastalıklar, göç dalgaları ve geniş çaplı toplumsal hareketlerle kesintiye uğramaktadır.

Anlatılar, gerçeklikteki sürekli değişimlerle şekillenir. Mahalla 2022 bağlamında Palimpsest metaforu, yazılı ve yazılı olmayan bilgileri, çok sesli nitelikti politik, sosyal ve kültürel söylemleri ve biçimleri belirtmek için kullanılmaktadır.

Bu anlamda palimpsestler, kentsel yaşam, barınma ve sağlık stratejileri, biyolojik dönüşümler, devlet ve ailelerdeki güç dağılımları, kişisel veya sanal ilişkiler, dil, metaforlar ve duygular gibi farklı alanlarda gerçek ve soyut olarak görünür hâle gelir.

Mahalla Festivali, sanatçıları etkileşimli ve disiplinler arası palimpsest oluşturmaya; yeniden tanımlamaya, yeniden betimlemeye, geri dönüştürmeye, ileri dönüştürmeye; eski, unutulmuş, arta kalan ve bastırılmış olandan yeni bir şey geliştirmeye davet ediyor.

Palimpsest, 1-10 Eylül 2022 tarihleri arasında İstanbul’un Avrupa yakasında yer alan Kurtuluş semtinde gerçekleştirilecek.

Mekân

 Festival, eski Kurtuluş Rum İlköğretim Okulu‘nda canlı ve interaktif etkinliklerle başlıyor. Kurtuluş’ta yer alan tarihi binadaki sergi, bir dizi etkinliğe eşlik ediyor. Etkinliklerin odak noktasını, sanatçıların işbirliği ve mahalle sakinleriyle iletişim ve birliktelik oluşturmaktadır.

Kurtuluş Mahallesi’nin adı çok eskiden Kirazlıköy‘dü. 1200’lü yıllarda Bizanslıların verdiği ticaret imtiyazlarından sonra Cenevizlilerin Galata’ya yerleşmelerinin ardından buranın adı Tatavla (ahır) olmuş ve bu alan Cenevizli tüccarların atları için kullanılmıştır.

19. yüzyılda Levantenlerin Pangaltı ve Sinemköy çevresine yerleşmesiyle sosyo-ekonomik olarak gelişen Tatavla’da tramvay çevresine apartmanlar inşa edilmeye başlamıştır. Ermeni Tüccarlar, Yahudiler ve Levantenler bu bölgeye yerleşmişlerdir. Böylece Tatavla adı kuzeye doğru yayılmıştır.

Yangınlar atlatan, terk edilmekten kurtulan ve birçok kez adı değiştirilen semt, günümüze kadar gelebilmiştir. Bugün İstanbul’un göbeğinde yer alan Kurtuluş, hem merkezi bir nokta olarak hem de içinde sakladığı kültürle hâlâ şehrin cazibe noktalarından biridir.

Aya Dimitri Kilisesi Vakfı Başkanı Dimitri Zotos‘a göre semt bugünlerde çok değişti. Tarlabaşı’nın yıkılmasından sonra savaştan ve küresel yoksulluktan etkilenen ülkelerden gelen göçmenler bu bölgeye yerleşmiş ve sanatçılar atölyeler kurmaya başlamıştır. Son durakta bulunan Rum İlköğretim Okulu, öğrenci sayısının az olması nedeniyle 2003 yılında kapatılmış, ancak kapılarını her zaman etkinliklere açık tutmuştur. Mahalle ve mekân Mahalla Palimpsest Festivali için uygun bir mekandır. Sanatçılar mahalleye karışmaya hazırlar.

Etkinlikler’den Bazıları

Mahalla Festivali 2022 ve Diyalog Derneği, Magic Carpets platformundan üç sanatçıyı İstanbul’da konuk ediyor. Magic Carpets [Uçan Halılar] platformu, sanat üretimine yeni başlayan sanatçıları, yerel sanatçılar ve topluluklarla birlikte yeni üretimleri araştırmak ve uygulamak için harekete geçirmek amacıyla Avrupa’dan 16 kültür kuruluşunu bir araya getiriyor ve Avrupa Birliği‘nin Creative Europe [Yaratıcı Avrupa] masası tarafından ortak olarak finanse ediliyor. Sanatçılar, sanat eserlerini bir sanatçı rezidansı çerçevesinde geliştirebilirler. Bu ağın bir ortağı olan Bükreş merkezli Meta Vakfı, Mahalla Festivali‘ne katılması için Elena Urucatu‘yu aday göstermiştir. Ayrıca Roma’daki Latitudo Art Projects, Filippo Riniolo‘yu; Kaunas Bienali de Ona Juciute‘yi aday gösterdi. Sanatçı ve küratör İlayda Tunca (Türkiye), Magic Carpets platformunun üç sanatçısına destek veriyor.

İstanbul’daki sanatçı rezidansına Avusturya’dan katılan Anna Schwarz, sanatçı Dilruba Balak (Türkiye) ile birlikte Avusturya Kültür Forumu İstanbul tarafından desteklenen In Between Things – Unpredictable Emotions [Şeyler Arasında – Öngörülemeyen Duygular] başlıklı bir proje gerçekleştiriyor. Her iki sanatçı da “her şeyi koyacak bir yer” yaratacak.

Roua Jafar (Hollanda, Suriye) Şam’daki “Barış için Gelinler” performansının parçası olarak on yıl önce bir gösteri yaptı. Üç sanat öğrencisi, gelinlik giyerek güvenlik güçlerini göstericilere ateş açmamaları konusunda uyardı. Bunu hapis, taciz ve firar izledi. 2014 yılında Roua Jafar, Diyalog derneği tarafından düzenlenen kısa film atölyesine katıldı ve ardından Akdeniz üzerinden tekneyle Avrupa’ya geçti. Mahalla Festivali, yedi yıl sonra ilk kez İstanbul’a gelen Roua Jafar‘ın bir video sanat eserini gösteriyor. “Her Suçluluk Unutulmaya Doğru” başlıklı video, gündelik hayatta ölümün güçlü varlığını anlatıyor.

Avusturya’dan üç sanatçı – Barbara Eichhorn, Anna Khodorkovskaya ve Joanna Zabielska – Kurtuluş’taki toplulukla interaktif bir performans sergileyerek sokaklarda buldukları artıklardan gezici bir heykel yapacaklar. Başlık: “So far until now, so far on the way” [Şimdiye dek, şimdiye kadar yolda]. Bu etkileşimli topluluk performansı, Avusturya Kültür Forumu İstanbul’un desteğiyle de hayata geçirilmektedir.

Sanatçı Alper Şen (Türkiye), İstanbul’un 50 yıl sonraki dönüşümünü tasavvur ederek, bugünün yıkıntılarının ardında saklı geleceğe ışık tutan hikayeler derleyeceği bir dizi video üretecek. Başlık: “Kent Kırıkları – İstanbul“. Alper Şen, Viyana merkezli sanatçı kolektifi “So far until now, so far on the way” ile işbirliği yapacak.

İstanbul’da yaşayan Amerikalı sanatçı Nora Byrne (Amerika/Türkiye), topladığı kağıtlarla her gün bir duvarda şehrin yeni bir yüzünü tasarlayacak. Sanatçının yapıtlarının üretimi katılımcılara açıktır.

Noks Art Space Kurucuları, Video Sanatçıları Volkan Kızıltunç ve Elvan Ekren, Mekanda yeni Videolar üretti. Kızıltunç, Rum İlköğretim Okulu Fen Laboratuvarı çevresinde bir çalışma gerçekleştirdi, Ekren, Mekanın terk edilmesini araştırıyor.

Sanatçılar tarihi binada mekâna özgü eserler üretecekler. Sınıflardaki karatahtalar da yerleştirmelerin bir parçasıdır.

Diyarbakır merkezli Merkezkaç Kolektifinden üç sanatçı, Elvin Buluttekin, Remzi Sever ve Uğur Orhan, bir Video Konferansta (09.09.2022) üç Video eserleri gösterecekler.

Sema Kahraman Vurucu‘nun Tatavla’yla ilgili fotoğrafları Arşiv Odası’ndaki objelerle örtüşüyor.

Ayrıntılı programı inceleyin. Konserler ve etkileşimli atölye çalışmalar katılım için davet ediyor.Festival, çevrimiçi olarak da yoğun bir program izleyecektir. Faaliyetlerim yerel, fakat diyalogumuz küreseldir.

Sanatçılar

Elçin Acun, Anet Sandra Açıkgöz, Esin Aykanat Avci, Dilruba Balak, Sami Baruh, Aaron Bezzina, Evin Buluttekin, Mehmet Ali Boran, Nora Byrne, Sevde Diker, Barbara Eichhorn, Elvan Ekren, Pınar Derin Gençer, Ilhami Tunç Gencer, Alfred Graf, Meryem Güldürdak, Gülce Özen Gürkan, Talin Gülen Schenk, Roua Jafar, Ona Juciute, Yasemin Kalaycı, Ekin Keser, Anna Khodorkovskaya, Volkan Kızıltunç, Lara Lee, Oğulcan Yiğit Özdemir, Filippo Riniolo, Alper Şen, Anna Schwarz, Remzi Sever, Gonca Sezer, Mert Çağıl Türkay, Şenay Ulusoy Orhan, Uğur Orhan, Elena Urucatu, Erhan Us, Sema Kahraman Vurucu, Joanna Zabielska

Güncellemeler ve tarihler için lütfen Mahalla Festivaline göz atın:
http://mahalla.inenart.eu/

Konsept
Sabine Küper-Büsch, Thomas Büsch Mahalla Festivali eş küratörleri, İstanbul

İletişim
Diyalog Derneği, Molla Çelebi Çeşme Çıkmazı No.1/3
Istanbul-Turkey

+ 90 541 145 1959
info@diyalog-der.eu

Geçmiş

2017 Mahalla İstanbul – 15. İstanbul Bienali paralel etkinliği
2018 Mahalla Malta – Valetta Avrupa Kültür Başkenti
2019 Mahalla Erbil – silahlı çatışmalar nedeniyle iptal edildi
2020 Mahalla Kıbrıs – pandemi nedeniyle iptal edildi
2020 Mahalla yüz yüze-çevrimiçi. The Wandering Tower [Gezici Kule] 2021 Mahalla İstanbul Murmuration [Mırıldanma]

Strese Karşı Sessizliğini Dinle Ve Ona Güven – Etingü Dönmez Durgun yazdı…