Manzara Fotoğrafı Nasıl Çekilir? – Özlem Dikel yazdı…
Bu yazıda sizlere manzara fotoğrafçılığının püf noktalarından ve çekim esnasında nelere dikkat etmeniz gerektiğinden bahsedeceğim. Manzara fotoğrafçılığı diğer fotoğrafçılık dallarına nazaran doğa bilgisine daha hakim olmayı gerektirir. Bununla beraber çekim için doğru zamanı, doğru iso, diyafram, ışık ölçüm değerini bilmeniz gerekmektedir. Çekim için doğru objektif ve yardımcı ekipman seçimi de çok önem taşır. Şimdi sırasıyla bunlara değinelim.
Doğru Saatlerde Çekim Yapmak
Manzara fotoğrafında doğru zamanda ışığın yakalanmış olması çok önem arz eder. Çekim yaptığınız mevsim, güneşin doğuş ve batış saatleri, düşen ışığın yansıması fotoğrafınıza büyük etki edecektir. Fotoğraflarımızda istediğimiz tonları yakalamak için en uygun zamanlar ‘Altın saat’ olarak tanımladığımız güneşin doğuş ve batış saatleridir. Sebebi fotoğraflarımızı etkileyen keskin güneş ışınlarının zayıfladığı, en yumuşak zaman bu saatlerdir. Bu sebeple manzara fotoğrafı çekerken bu zaman aralığına dikkat etmeli ve çekim için doğru zamanda yola çıkmamız gerekmektedir.
Doğru Diyaframı Belirlemek
İyi bir manzara fotoğrafı çekmek için yüksek diyafram değeri kullanmamız gerekecektir. Özellikle manzara çekimlerinde daha geniş bir alanın net çıkmasını isteyeceğimizden yani alan derinliği fazla fotoğraf elde etmemiz için diyafram değerimizi yüksek tutmamız gerekmektedir. Manzara çekimlerimizde objektifimizin özelliklerine bağlı olarak genellikle f/9, f/10, f/11 ile iyi sonuçlar alabilirsiniz.
Doğru Iso Değeri Kullanmak
ISO değerinin artışıyla birlikte fotoğrafta noise oluştuğunu biliyoruz. Bu nedenle çektiğiniz fotoğraflarınızda mutlaka 100 veya 200 ISO kullanın, pozlama için ışık yetersiz ise mutlaka tripod kullanarak çekim yapmaya çalışın. Yanınızda tripod olmadan manzara fotoğrafı çekmeye gitmemeye özen gösterin. Işığın yetersiz olduğu bir saatte sürpriz bir manzaraya sahip bir yer keşfedip sonrasında ise tripodunuz yanınızda olmadığı için pişmanlık duymanıza sebep olacaktır.
Doğru Işık Ölçüm Modunu Belirlemek
Manzara fotoğrafı için en iyi çalışan ölçüm modlarından biri olan Genel Alan Ölçümü (Matrix Metering, Zone Metering, Matrix)’ı kullanmanızı öneriyorum. Çünkü bu ölçüm modu fotoğrafta ki bölgeleri bölerek, her biri için ayrı poz değeri okumaları yapar. Sahnede hangi kısımların önemli olduğu ve pozlanması gerektiği ve poz değeri üzerinde sonuç çıkarır. Genel Alan Ölçümü, çekimi yapanın arkasından gelerek düz dağılımla aydınlanmış portre ve manzara gibi konuların fotoğraflanmasında iyi sonuç verir. Matrix Ölçüm Modu hemen tüm genel tüm çekimlere kullanılabilir fakat en çok manzara çekimlerinde kullanılır.
Diğer ölçüm modları olan tek bir nokta ve merkez ağırlıklı ölçüm moduna göre bölgesel ölçüm yapan matriks ölçüm modu manzara fotoğraflarında kesinlikle en çok tercih edilendir.
Doğru Objektif Seçimi
Başarılı manzara çekimi için en önemli unsurlardan birisi de doğru lens seçimidir. Zoom ve geniş açı lensler manzara fotoğrafı çekimi için ideal lenslerdir. Lensinizin belirli bir zoom aralığı olması kadrajı ayarlamanız konusunda size yardımcı olacaktır. Eğer prime bir lensle manzara fotoğrafı çekmek istiyorsanız işiniz biraz zorlaşacaktır. Çünkü bu durumda siz hareket ederek çekeceğiniz kareyi oluşturmak zorunda kalacaksınız. Fakat geniş açı ve zoom lens edindiğinizde çok rahat manzara fotoğrafı çekebileceksiniz.
Gerekli Filtreleri Seçmek
Manzara fotoğrafçılığının olmazsa olmaz ekipmanları filtrelerdir. Kara ve gökyüzü arasındaki pozlama farkını dengelemek ve daha canlı renkler elde etmek için filtre kullanmamız gerekecektir. Polarize ve ND (neutral density) filtre manzara çekimlerinde en çok tercih edilenlerdir.
Manzara çekimi için en popüler olanı circular (dairesel) polarize filtre daha canlı renkler elde etmemizi ve gereksiz yansımaları da önler. Örneğin gökyüzünün daha mavi ve bulutlar daha belirgin ve canlı renkler alır. Doğanın yeşili daha yeşil gözükür. Çok geniş açılı bir lens kullanıyorsanız polarize filtre kullanırken dikkat etmeniz gerekecektir. Açı genişlediğinden polarize filtrenin etkisi azalacak ve köşelerde ton farkı ve kararma etkisi görülebilecektir. Polarize filtreler aynı zamanda 1,5-2 stop kadar makinamıza giren ışığı azaltırlar.
ND (neutral density) nötr yoğunluk filtreleri, makinamıza giren ışık miktarını azaltarak uzun pozlama yapmamızı sağlarlar. ND filtreler yardımı ile 10 stopa kadar pozlama avantajı elde ederek göl, akarsu, şelale, deniz gibi su kaynaklarında harika sonuçlar elde edebilirsiniz.
Filtre kullanmıyorsanız güneş ışınlarının etkisini biraz olsun azaltmak için en azından parasoley kullanabilirsiniz.
Tripod Kullanmayı İhmal Etmemek
Güneş batarken ve doğarken ışık yetersiz olduğundan yeterli estantane hızını elde etmek için mutlaka tripod kullanmak veya makinemizi sabitlemek zorundayız. Eğer imkanınız varsa manzara çekimlerinizde ışık yeterli olması durumunda bile tripod kullanmaya özen böylece en ufak bir titremenin bile fotoğrafınıza etkisini ortadan kaldırmış olursunuz. Tripod kullanırken pozlama sırasında unutmamanız gereken önemli bir noktada da lensinizin IS, VR (vibration reduction) özelliği varsa bu özelliği mutlaka kapalı konumuna getirin aksi takdirde fotoğraflarınızda netlik kaybı oluşmasına yol açar.
Altın Kural
İyi bir fotoğrafçı mutlaka “Altın Kural” nedir bilir. Fotoğrafta 1/3 altın kural çok basit anlamda vizörden baktığımızda yatayda ve dikeyde çerçevemizin 3’er eşit parçaya bölündüğünde bu çizgilerin kesişim noktası ilgi merkezi olarak tanımlanmaktadır. Fotoğrafımızı çekerken bu kurala her zaman dikkat etmeliyiz. Çünkü bu sayede etkileyici, vurucu ve dengeli kareler çekebiliriz.
Fotoğrafı çekerken başrol oyuncumuzun kim ya da ne olacağını önceden belirlememiz gerekir. Mesela, fotoğrafımızda deniz odak noktalı bir kompozisyon oluşturacaksak 1/3 kuralına göre 2/3’lük bölümü denize, geri kalan 1/3’lük kısmı gökyüzüne ayırmamız daha iyi sonuçlar verecektir.
Farklı Açılar Aramak ve Farklı Gözle Bakmak
Günümüzde birçok fotoğraf tekrara düştüğü için aynı manzaranın yüzlerce kez çekilmiş fotoğrafını göreceksiniz. Sizin çektiğiniz fotoğrafın daha farklı olmasını istiyorsanız farklı açılardan bakmayı bilmeniz gerekir. Kimsenin bakmadığı, görmediği açılar deneyerek fotoğrafınızı çekerseniz fotoğraflarınız, diğer fotoğraflardan öne geçecektir. Fotoğrafı zaten önceden beynimizde oluşturmuş oluruz. Yani fotoğrafı çekmeden önce görürüz sonra makineyi çıkartır ve fotoğraflarız.
Özlem Dikel
