Mavi Vatan, Mavi Sanat – Bülent Bakan yazdı…
Günlerden bir gün kürenin en çok izlenen dizisi sona eriverdi. Dizinin son dakikalarında yaramaz bilge bodur büyücü ‘Hayatta en değerli ve nadir bulunan şey iyi bir hikâyedir’ buyurdu.
Çocukken okuduğum ve halen arada sırada göz attığım ‘Kunos Masalları’ndan iyi bildiğim bir şeydir. Türk Masalları tüm masallardan ötede iyi hikâye anlatır. O masallarda olmayan bir şeyin peşine düşüyorum. Mavi Vatan’ın peşinde maviliklere, okyanusa gidiyorum. ‘Mavi Vatan’ en iyi sanat eserinden bile daha değerli bir hikâyedir bizim için. Değerli amiral Cem Gürdeniz hepimize armağan etmiştir.
Denizci millet olmak için okyanuslara açılmak lazım. Tüm denizler bizim aynı zamanda vatanımız. O vatanın hikâyesini de yeni sanat akımı ‘Mavi Sanat’ boyuyor (Mavi Sanat akımına ismini değerli denizci bilimci Barbaros Büyüksağnak verdi). Balıklar Bodrum Mazı yoluna çıktı bile. Bu yaz binlerce küçük büyük deniz sevdalısı o resimlerin önünde esas duruşa geçecek. Bedri Rahmi Eyüboğlu’ndan sonra gelen mavi akım devam ediyor. En güzel balıkları Bedri Rahmi resmetti. En güzel denizlerde yüzdü. Bugün denizler kan ağlıyor. Plastikten kıtalar okyanusta dön baba dönelim dolaşıyor. Balıklar bu plastikleri yutuyor. Deniz kuşları bu plastikleri kusamıyor. Ölüyor. Dikkat edin kum diye bastığınız az önce içtiğiniz suyun büyük dedesinden kalanlar olabilir. Aman denizde ağzınız açık yüzmeyin. Bilmeden yuttuğunuz suyun bir bölümü plankton numarası yapan mikro-plastiklerle dolu olabilir. En güzel denizler hiçbir yerde değil. Artık denizler bildiğiniz gibi değil. Altı da üstü de işgal edilmiş durumda. Kuşlar balıklar, onlarla idare eden büyük balıklar bir lokmaya muhtaç durumda. Balık pazarından aldığınız balıkların hücrelerinde plastik, ağır metal, kimyasallar, az önce elinizi yıkadığınız anti bakteri sabunlarından kalanlar ve daha nicesi bulunuyor. Charles Darwin ‘HMS Beagle’ ile seyreylediğinde aynı zamanda kraliyet avcısı ve balıkçısı idi ve balığın suda kaynadığına şahit olmuştu. Biz o denizlerde plastiğin kaynadığını görüyoruz. ‘Deniz bitti’ sözü her anlamda kürenin her yerinde gerçekleşmiş durumda.
En güzel balıkları Bedri Rahmi resmetti. En güzel denizlerde yüzdü. Bize de Bedri Rahmi’nin fırça izinden ve paletinden yürümek kaldı. Bu yüzden denizlerin yeni hikâyesini anlatacağız. Gittiğimiz yerlerde bu yeni hikâyenin bir parçası olacağız. Denizlerden plastik arıtıp balinalara kol kanat gereceğiz. Kürede toplamda yirmi iki tane kalmış Vaquita’dan birini daha ağlara kaptırmamak için makinalara tam yol vereceğiz. Elimizde ne kaldıysa onu küreye geri vereceğiz. Bu küre çocuklarımıza böyle bırakılamaz. Onu koruyan Neptün Donanmasında biz de üzerimize düşeni yapacağız. Bundan güzel hikâye mi olur? Sonra da bu hikâyeyi denizci millet ile paylaşacağız.
Mavi vatan için herkesin üzerine düşen görevler var. Plastik parmak izinizi sıfırlayın. Tek kullanımlık ürünlerden uzak durun. Bırakın kir kulağınızda kalsın. Plastik çubukların her biri on binlerce mikro plastiğe dönüşüp midenize geri dönüyor. Poşetlerden ve petlerden uzak durun. Artık şu ‘plastik sanatlar’ sözünden de plastik ön ekini atmak lazım. ‘Less plastic more art’
Küre çok değişti. ‘Sessiz Dünya’ belgeselinde balinaların arasına dalan Kaptan Cousteau üzerinden geçtiği bir yavru balinanın acısına son verdikten sonra onun tadına bakmaya gelen köpek balıklarını bilimsel maksat diye vahşice katlediyordu. Bugün köpekbalıkları yüzgeçlerini ve kuyruklarını saklayacak yer bulamıyor ve yok olmanın eşiğinde dolaşıyor. Çorbasını içenler aynı zamanda plastik bir çorbanın kıyısında yaşıyorlar. Bu çorbada bizim de tuzumuz olmayıversin. Ben çorbacılara karşı köpekbalıklarının yanında olmaya gönüllü gidiyorum.
En güzel balıkları Bedri Rahmi resmetti. En güzel denizlerde yüzdü. Haziranın birinde Bedri Rahmi Eyuboğlu sokakta şenlik var. Yazma festivalinde bu balıklar ile yeniden buluşacağım. Sanatın belki de kürede halka en yakın olduğu anlardan birine daha tanıklık yapacağım. Siz de bu festivalin bir parçası olabilirsiniz. Ayrıca bu yaz İstanbul Bienalinde plastikten okyanus anlatılacak. Ben Pasifik çorbasında dolaşırken siz bu ilginç bienali sakın kaçırmayın.
Çocuklarımız güzel bir kürede yaşamayı ve güzel hikâyeler dinlemeyi hak ediyor. Onlara renkli ve temiz bir küre borcumuz var. Ama önce duvarları dolduralım- boş kalmasın. Balıklar Mazı’daki sanat merkezinde olacaklar. Kaçırmayın bu güzel hikâyeleri(Bedri Rahmi Yazma Festivali-İstanbul Bienali-Mazı Kale Pansiyon Kalıcı Sergi) derim..
Bülent Bakan
