BERLINARTPROJECTS – Sıtkı Kösemen ‘Retrace: Memory and Scenery (İzler: Bellek ve Manzara)’
BERLINARTPROJECTS sonbahar sezonunu ünlü Türk fotoğraf sanatçısı Sıtkı Kösemen’in işlerinin yer aldığı Retrace: Memory and Scenery (İzler: Bellek ve Manzara) sergisiyle açıyor. Bu sergi, galerinin fotoğraf sanatıyla bağını güçlendirirken, Berlin izleyicisini kişisel anı ve manzaraları yansıtan görsel bir gezintiye çıkararak kendi yolunu çizmeye davet ediyor.
Boş alanlar, duvarlardaki eskimiş gazete kupürleri, insan figürleri, işaret ve izlerle dolu ufuk çizgisi benzeri görüntüler bir çeşit déjà vu hissi yaratarak serginin çerçevesini belirliyor. Sıtkı Kösemen, İstanbul, Ortaköy’de yer alan ve daha önce gitme ihtimalimizin oldukça az olduğu, eski Musevi Lisesi’ne atıfta bulunduğu bir dizi çalışmasıyla kolektif hafızamızı uyandırarak, kültürel bir üretim olarak manzaraya dair önyargılarımızla oynuyor.
«En derin ihtiyaçlarımızdan biri kimlik ve aidiyet algısıdır. Bunların ortak paydası da, insanlığın manzaraya olan bağlılığı ve uzam ile manzara içerisinde nasıl kimlik bulduğumuzdur. Dolayısıyla manzara sadece ne gördüğümüz değil, bir görme biçimidir.» sözleriyle fotoğrafik yaklaşımını açıklayan Kösemen, aynı zamanda bu terk edilmiş okulu ilk keşfettiği 2012 yılından izlenimlerini çağrıştırıyor. Erkekler yurdunun duvarlarını kaplayan, 70-80’lerden kalma Pazar gazetesi ilavesinde görebileceğimiz pin-up kadın figürleri sanatçıyı bir anda kendi okul yıllarına götürüyor. “Proust’un Madlen Keki”nin bıraktığı etki gibi anılar, kişinin kendi belleğinin, önceden edindiği bilginin ve süreç içinde ya da kısa sürede topladığı görsel parçaların incelikli bir biçimde bir araya getirilmesiyle harekete geçiyor. Bu durum, hafızayı ve kimliği güçlendiren yeni bir vizyon yaratıyor.
Büyüdüğümüz, geliştiğimiz ve geçip gittiğimiz yerler dışında bizi gerçekte ne tanımlıyor? Ev, aidiyet ve kimlik kavramları son yıllarda farklı anlamlar kazanıp yeniden tanımlanmış olabilir. Yalnızca aşırı kentsel büyüme, göçler, hızlı iletişim, bilişim ve teknoloji çağı değil; küresel çatışmalar, totaliter rejimlerin bölgeyi farklı şekillerde kullanması da çevre kavramını ve mekan algımızı dönüştürüp şekillendiriyor. Kapsamlı ve değişmez görünen bir manzara, barınak oluşturmada sınırlarını ve kırılganlığını ortaya koyabiliyor.
Sanatçı geride kalan izler yoluyla, hafızasının parçaları arasından belirli bir mekanda ortaya çıkan hatırlama olgusu ve aidiyet duygusunu, bireysel ve kolektif kimlik oluşumunun bir parçası olarak inceliyor. Bu kavramlarla ilgilenirken, araştırmasının merkezine belirli bir jeopolitik bağlamda ele alınan insan figürünü yerleştiriyor. Kösemen, 2014 yılında Invisible (Görünmez) serisiyle kadının Türk toplumundaki yeri ve algısını ele almıştı. Burada, Retrace: Memory and Scenery (İzler: Bellek ve Manzara) sergisiyle kendi vizyonu ve ortak kültürel tarihimiz arasında ustaca dengelenmiş buğulu, şiirsel ve özgün bir atmosfer yaratıyor; seyirciyi sergilenen manzaranın merkezine koyarak onun kendi hafıza ve kimliğinin izini sürmesine olanak sağlıyor.
Sergi 15 Aralık 2017 tarihine kadar ziyaret edilebilir.
BERLINARTPROJECTS
Potsdamer Strasse 61 | 10785 Berlin
T: +49 30 240 87 606
Sıtkı Kösemen Kimdir?
(1955) Türk fotoğraf sanatçısı ve mimar. İstanbul’da yaşamakta ve çalışmaktadır. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde mimarlık eğitimi görmüştür. Fotoğrafları ve video çalışmaları uluslararası galeri ve kurumlarda 1977’den beri sergilenmektedir. İlgi alanı, belirli bir mekan bağlamında insana ve bireysel kimlik oluşumuna odaklanmaktadır; Sultan Hamamı (1995), Mimar Sinan Hamamı (2011), Türk toplumunda kadın figürüne odaklanan Invisible – « Görünmez »(2014), ya da Memory and Scenery – “Bellek ve Manzara”(2012-2017) serileri bu çalışmalarına örnek olarak verilebilir. Çalışmaları Sanatorium Galeri, Kuad Galeri, Galerist, Istanbul Modern, Siyah Beyaz Galeri, Istanbul Art8 Çağdaş Sanat Merkezi ve Fransız Kültür Merkezi gibi çeşitli kurumlarda sergilenmiştir. Ayrıca fotoğrafları Avrupa genelinde Rivington Place Autograph APB, Saatchi Gallery (Londra), Louisiana Museum (Kopenhag), Leica Gallery (Solms, Germany) ve Foto Europa (Emilia, İtalya) gibi önemli uluslararası kurumlarda da yer almıştır.
