Belkıs Balpınar’ın Açık Hava Retrospektif Sergisi Bodrum Maçakızı’ında Açılıyor

ISTANBUL’74‘ün sunduğu Belkıs Balpınar’ın açık hava retrospektif sergisi Maçakızı ev sahipliğinde

30 Temmuz 2021’de açılıyor.

“Kuantum fiziği ve uzayla, hatta beyin araştırmaları ve bilinç ile ilgili yayınlar okumaya başladığımdan dolayı mı bu tür desenler yapmaya başladım, yoksa desenlerim sayesinde bu konulara ilgi duyup bu tür yayınları okumaya başladığımı hatırlamıyorum. İkisi bir arada başlamış olmalı.” BELKIS BALPINAR

‘Artkilim’ akımının öncüsü Belkıs Balpınar, en önemli geleneksel el sanatlarımızdan kilim dokumacılığını çağdaş sanat ve bilimle buluşturduğu eserlerini, ISTANBUL’74 ve Maçakızı iş birliğiyle, 30 Temmuz – 20 Ağustos 2021 tarihleri arasında Bodrum’un en ikonik mekanlarından Maçakızı Otel’de sergiliyor.

KİLİMLERİMİZDEKİ GELENEKSEL SANATIMIZ

Geleneksel Anadolu kültürünün en eski sanatlarından biri olan kilim dokumacılığı hem dünya  hem de ülke çapında önemli bir sanattır. Elde dokunan kilimlerin yapımında yapım tekniğinden kullanılan malzemeye, motiften renklere kadar her unsur arkasında geniş bir kültürel birikimi beraberinde getirir. Yöre insanının hayatında her biri birbirinden değerli el dokuması kilimler hem günlük, hem hediyelik olarak önemli yer tutar.

Modern kilim dokumacılığına 1986 yılından beri artkilim çalışmaları ile öncülük eden Belkıs Balpınar, kilim dokuma sanatı üzerine yazdığı kitap ve makaleler ile de katkıda bulunmuştur. Hayranı olduğu ünlü Fizikçi Richard Feynman’ın derslerinde “Bir şeyi çok basit yoldan anlatamıyorsan anlamamışsın demektir” sözleri onun desen anlayışını yönlendiriyor gibidir.

İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Tekstil Bölümü’nden mezun olan Belkıs Balpınar, İstanbul Sümerbank’ta halı tasarımcısı olarak çalıştıktan sonra, Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nin Halı Bölümü’nde küratör, İstanbul Vakıflar Halı ve Kilim Müzesi’nde kurucu direktör olarak yer almıştır. Bir süre İstanbul Marmara Üniversitesi’nde ders veren Balpınar, sanatçı, araştırmacı ve yazar kimliği ile ürettiği eserler ve kilim üzerine yazdığı kitaplar ve makaleler hem Türkiye’de hem de Dünya çapında kilim dokuma sanatının en önemli temsilcilerindendir.

Çalışmalarını “Kilim motifleri asırlar boyunca anneden kıza motif motif aktarılırken zaman içinde çok ufak değişikliklerle olgun bir hale gelirler, onlar üzerinde fazla değişiklik yapamazsınız. Zaman içinde bir dere içinde ya da sahilde yuvarlanıp şekillenmiş taşlar gibi. Onlar üzerinde oynarsanız bozarsınız. Ben bir sanatçı olarak kilim dokuma tekniğini kullanmış olmama rağmen kilim motiflerini kullanmadım dokunmamış bölümler bırakarak tamamen yeni bir tekstil ‘dokuma’ sanatı ürünü ortaya çıkartmaya çalışıyorum” sözleri ile anlatan, Türkiye’deki geleneksel kilim dokumacılığını çağdaş sanata uyarlayan Belkıs Balpınar mikrokozmos-makrokozmos içindeki mekânsal algıları bu dokuma tekniği ile ele alır. Her işi  eşsizdir bazı istisnalar dışında bir daha tekrarlanmaz.

BELKIS BALPINAR KİMDİR?

İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Tekstil Bölümü’nden mezun olan Belkıs Balpınar (b. 1941, Eskisehir, Turkey), İstanbul Sümerbank’ta halı tasarımcısı olarak çalıştıktan sonra, Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nin Halı Bölümü’nde küratör, İstanbul Vakıflar Halı ve Kilim Müzesi’nde kurucu direktör olarak çalışmıştır. Balpınar, bir süre İstanbul Marmara Üniversitesi’nde de ders verdi. Ayrıca, doğayı koruma çalışmalarında bulunup WWF – Türkiye (Doğal Hayatı Koruma Vakfı) kurucuları arasında bulunmaktadır. Araştırmacı ve yazar olarak kilim üzerine kitaplar ve makaleler yayınlamış ayrıca yurt içi ve yurt dışında bu konuda konferanslar vermiştir. Balpınar, 1986’dan bu yana ise artkilim olarak adlandırdığı sanat dalının öncüsü olmuştur.

Sanatçının her işi tek parça olup, sanat galerilerinde sergilenmek üzere dokutuluyor. Öte yandan çeşitli kuruluşlar ve özel şahıslara da sipariş üzerine özel desenli artkilimler üretiyor. Washington DC’deki Dünya Bankası binasının giriş duvarlarından biri için büyük bir parça tasarlayan sanatçının ve Suudi Arabistan-Dhahran Aramco Center da  bir eseri yer alıyor. Belkıs Balpınar artkilim çalışmalarıyla karma sergilere katılırken New York, Princeton, Washington DC, Stockholm, Caracas, Milano, Tokyo, Lübliyana, Moskova, Bahreyn, İstanbul, Ankara, Göcek, Bodrum gibi merkezlerde kişisel sergiler açmıştır.

Anna Laudel Galerisi tarafından temsil edilen Balpınar, 2006 yılından beri Bodrum‘da yaşamaktadır.

 SEÇİLİ KOLEKSİYONLAR

Yurt dışında:

Miuccia Prada, Milano; Amerikan Eski Başkan Yardımcısı Al Gore,  World Bank, Washington D.C.; Bob Rafelson, Los Angeles; Bernard Chappard, New York; Larry Sanitsky, Los Angeles; Art Miami – Ethan Cohen, New York; Ignazio Vok, Padova; J. Paul Coupal Caracas; Art Basel Miami – Nilufar Gallery, Milano.

Türkiye içinde:

İstanbul Modern, Six Senses Kocataş Mansions İstanbul, Nobu İstanbul, Seluz Çağdaş Sanat Galerisi, İstanbul; Zai Bodrum; Ayfer Soyak Sengir, İstanbul; Nazire Dedeman-Cem Çağatay, Bodrum; Elif Akarlılar, İstanbul; Abdullah Akay Koleksiyonu, Göcek.