Depo Karma Sergi – “Yalnızlık ve Suya Dair”

Hüsamettin Bahçe, Fatma Çelik ve Serpil Polat’ın işleri ile Aylin Kızıl, Lezgin Kâni ve Serdar Bayram’ın ortak işine yer veren ‘Yalnızlık ve Suya Dair’, 9 Ocak’ta Depo’da açıldı.
Kültür için Alan’ın desteği ve Geniş Açı Proje Ofisi’nden Refik Akyüz ile Serdar Darendeliler’in küratörlüğünde gerçekleşen sergi, insana, yaşama ve insanın özünü oluşturan, kimi zaman da onun yoldaşı olan suya dair dört hikâyeden oluşuyor.

İlk olarak 2018’in son günlerinde Kültür için Alan’ın ilk yılında üretilen projelere yer veren yıl sonu etkinlikleri kapsamında Çetin Emeç Sanat Galerisi (İzmir, 4-11 Aralık 2018 ), Amed Şehir Tiyatrosu (Diyarbakır, 7-31 Aralık 2018) ve bomontiada ALT’ta (İstanbul, 17-18 Aralık 2018) sergilenen ‘Yalnızlık ve Suya Dair’in 10 Ocak – 9 Şubat 2020 tarihlerinde Depo’da gerçekleşen bu versiyonu ise serginin ilk gösterimindeki işlerin genişletilmiş sunumlarını, sergideki işlerin temelini oluşturan Türkiye’nin göç ve su politikalarına dair iki panel/söyleşiyi ve NarPhotos kolektifi üyelerinden Serra Akcan ve Kerem Uzel’in yürütücülüğünü yaptığı bir fotoğraf atölyesini içeriyor.

Diyarbakır ve çevresinde yaşayan, NarPhotos kolektifi üyesi sanatçılar tarafından üretilen işlerden oluşan ‘Yalnızlık ve Suya Dair’daki hikâyelerden ikisi göç, gidenler/kalanlar, kurulan/geride bırakılan -ve bir anlamda yalnızlaş(tırıl)an- yaşantıları; diğer ikisi ise hem insanların hem doğanın hayatına şekil veren suyu temel alıyor. Göç, neredeyse insanlık tarihi kadar eski bir kavram. Kapsamına yerinden edilme, yeni bir yere yerleşme, aidiyet, hasret, ayrılık, yalnızlık, uyum sağlama gibi alt kavramlar da giriyor. Su ise insanın özünü oluşturan, coğrafyada yarattığı etkilerle insanlığın yaşantısına şekil veren, bugün yine insanın neredeyse hadsiz hırsıyla tükettiği ve ona bağlı olan diğer her şeye zarar verircesine hükmetmeye çalıştığı bir olgu. Buradaki işlerde ele alınan su havzalarıysa uygarlığın sıçrama yaptığı, tarımın ilk ortaya çıktığı coğrafyalardan biri olan Fırat ve Dicle’nin Türkiye’deki bölümüne ait.

Fatma Çelik, ‘Sasun İnsanları’ serisinde, Türkiye’den göçmek zorunda kalmış Ermenileri bulma yolunda, ilk olarak, sınırın hemen öte yanındaki Apaga köyüne gidiyor. Oradaki ailelerin hikâyelerini topladıktan sonra ise onların Türkiye’deki ata toprağı olan Mutkî’ye geliyor.

Aylin Kızıl, Lezgin Kâni ve Serdar Bayram video ve fotoğraflardan oluşan ‘R’ya T’eze ve Mame Miraz’ başlıklı işlerinde, Ermenistan’a göçmüş Ezidilerin yaşadığı Elegez bölgesiyle ilgili bir proje fikriyle yola çıkmışken, Erivan’da, bir anlamda oradaki Ezidi nüfusunun sesi olmuş 88 yıllık R’ya T’eze gazetesi ve o gazeteyi tek başına devam ettirmeye çalışan Mîraz Amca’nın hikâyesi ve yalnızlığına çeviriyor rotalarını.

Serpil Polat, ‘Perisi Kaçan Su’ serisinde, memleketi Dersim’de, Fırat’ın bir kolu olan Peri Suyu’na yapılmış barajların altında kalmış toprakların, köylerin ve köylerinde kalmaya direnen insanların hikâyelerini aktarıyor.

Hüsamettin Bahçe ise ‘İki Nehrin Hikâyesi’ başlıklı işinde, Fırat ve Dicle nehirleri havzalarındaki yaşamı ele alıyor. Fırat ve Dicle’nin Türkiye’deki bölümlerini ele alan proje, kollarıyla binlerce kilometreyi bulan ve son elli yılda inşa edilen barajlarla değişen bu coğrafyayı incelerken, hem kadim geçmişe hem de coğrafyadaki değişimlerden etkilenen insanların hayatlarına odaklanıyor.

9 Şubat 2020 tarihine kadar devam edecek ‘Yalnızlık ve Suya Dair’ kapsamında, NarPhotos kolektifi üyelerinden Serra Akcan ve Kerem Uzel’in yürütücülüğünü yapacağı bir fotoğraf atölyesi ile su politikaları ve göç politikalarını tartışmaya açacak iki panel de gerçekleştirilecek.

Etkinlik Programı:

11 Ocak Cumartesi 16:00-17:30
Söyleşi: Göç, Yerinden Edilme ve Tahayyül
Moderatör: Prof. Dr. Deniz Yükseker (İstanbul Aydın Üniversitesi Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Bölümü Başkanı)
Konuşmacılar: Erhan Arık (fotoğrafçı), Fatma Çelik (fotoğrafçı), Serdar Bayram (belgesel sinemacı)

8 Şubat Cumartesi 16:00-17:30
Söyleşi: Suyunu kaybeden insan, insanını kaybeden su
Moderatör: Dr. Akgün İlhan (Mercator-İstanbul Politikalar Merkezi araştırmacısı ve Açık Radyo programcısı)
Konuşmacılar: Aslıhan Demirtaş (mimar), Hüsamettin Bahçe (fotoğrafçı), Serpil Polat (fotoğrafçı)

11 Ocak, 18 Ocak, 1 Şubat, 8 Şubat Cumartesi 11:00-15:00
Atölye: Fotoğraflarla Anlatı Kurmak
Yürütücüler: Serra Akcan, Kerem Uzel

[Söyleşiler ve atölyenin dili Türkçe’dir. Atölye, başvurular arasından seçilen katılımcılarla yürütülmektedir.]

Ana Görsel: Hüsamettin Bahçe / Narphotos, Kurtalan – Siirt, İki Nehrin Hikayesi serisinden