Dünyaca Ünlü Bilim İnsanı Richard Muller’dan Mustafa Günen’e Cevap Geldi

Sanat ve bilim üzerine yazılar kaleme alan Mustafa Günen sanat manifestosuna devam ederken “Eğer Enerji, Evren Hiç Var Olmasaydı, Matematik Olur Muydu?” başlıklı yazı yazmıştı.
Bu yazıya “Emirutus” diye nitelenen profesörlerden Berkeley Üniversitesi’den dünyaca ünlü, ödüllü fizik profesörü Richard A. Muller’den Günen’in görüşlerini destekleyen ve katkıda bulunan bir yorum geldi. 

Emirutus, emekliliği gelmesine karşın bilgi ve birikimini aktarmak için üniversiteden ayrılmayan derslerin yükünü sırtlanmak yerine akademisyenlere yol gösteren, kürsülerini koruyan kıdemli akademisyenlere verilen bir ünvan. “Emirutus” diye nitelenen profesörlerden Berkeley Üniversitesi’den dünyaca ünlü, ödüllü fizik profesörü Richard A. Muller, sanatçı Mustafa Günen’in fikirlerine değer verdiğini ve önemli bulduğunu belirterek şunları yazdı:

Sevgili Mustafa Günen,

Düşüncelerine birkaç şey de ben eklemek isterim. 

Öncelikle, evrenin yerçekimsel (ağırlıksal) potansiyel enerjisinin kaba bir tahminle kütlesel enerjiye eş olduğu söylenebilir. Bunu en şaşırtıcı yanı ise potansiyel enerjinin negatif oluşudur. Dolayısıyla, Evren’in toplam enerjisi sıfır olabilir. Ben bunu doğru/akla yatkın/makul buluyorum. Peki, enerji nereden geldi? Hiçbir yerden; enerji yoktur, sadece negatif ve pozitif enerji arasında bir bölünme vardır. Bunun üzerinde düşünmeye değer, bence. 

İkinci olarak, senin matematiksel düşüncelerine göre, matematiğin bilgisi sayılar ile ortaya çıkmış olabilir, ama matematiğin nesnelere ihtiyacı yoktur. Sen de bilirsin, antik çağda Pisagor’cular √2 nin iki tam sayı şeklinde ifade edilemeyeceğini keşfettiler. Bu keşif o kadar hayret vericiydi ki, onların dininin temelini oluşturmuştu. Bunun ampirik (deneysel) olarak keşfedebilemeyeceği bir “gerçek” / “olgu” dur. Onlara göre, bu olay matematiği fiziksel gerçeklikten ayırıp manevi ya da ruhani bir bilgi haline getirdi. 

Son olarak, Carl Sagan’ın Contact adlı romanındaki uzaylıların Pi sayısının hanelerine bir diyagram yerleştirmiş olabileceği varsayımını çok sevdiğimi söylemek isterim. Bu benim anlama kapasitemin çok ötesinde bir şey, tıpkı bir Yunus balığının yüksek matematiği anlaması onun kapasitesinin çok ötesinde olduğu gibi. Bu tür düşüncelerimizin olması güzel ve keyif verici, ama ben bunları çok ciddiye almamaya çalışırım, çünkü bunlar yanıtlanamaz ve yanıtlanamayan soruların varlığının ruhumuza ve kibirimize iyi geldiği konusunda kuşkularım var. 

Daha uzun yazışmak isterdim ama bunun için zamanım yok, ancak bugün yukarıdaki fikirlerimi yazma fırsatım oldu çünkü siz benim kitabımı zahmet edip okumuşsunuz ve umarım keyif almışsınızdır

Richard A. Muller

Sanatçı Mustafa Günen ise dünyaca ünlü bilim insanından böyle bir yorum aldığı için mutlu olduğunu, sanat manifestosunu hazırlarken vurguladığı noktaların değerli bir bilim insanı tarafından onaylanmasının önemli olduğunu ve sanat manifestosunu yazmaya devam edeceğini belirtti. Sanat ve bilimin ayrılmaz olduğunu da vurgulayan Günen, her sanatçının sanatını ifade edebilmesinin en önemli yolunun bu bilgiden ve farkındalıktan geçtiğini söyledi.

Eğer Enerji, Evren Hiç Var Olmasaydı, Matematik Olur Muydu? – Mustafa Günen yazdı…

Mesajın Orjinali:

Dear Mustafa Günen,

Let me add a few items to your thinking.

First, a rough estimate of the gravitational potential energy of the universe suggests it might be identical to the mass energy. What makes that so intriguing is that the potential energy is negative, so the total energy of the Universe might be zero. I find that reassuring. Where did the energy come from? From nowhere; there is no energy, only a divide between negative and positive energy. That is worth pondering.

Secondly, on your mathematical thoughts, knowledge of math may have been inspired by numbers, but math doesn’t require objects. You may know that the ancient Pythagoreans discovered that √2 could not be expressed as a ratio of two hole numbers. This discovery was so amazing that it became the basis of their religion. It is a “fact” that could not have been discovered empirically. To them that separated math from physical reality, making it a spiritual knowledge.

Finally, I love the premise in Carl Sagan novel Contact that aliens could have stored a diagram in the digits of pi. That is beyond my ability to comprehend, just as calculus like calculus is beyond the ability of a dolphin.

These thoughts are fun to have, but I try not to take them too seriously. They are unanswerable, and I suspect that the existence of unanswerable questions is good for the soul and to tamper our arrogance.

I don’t have much time for further correspondence, but today I had a few moments to jot these thoughts because you went to the trouble to read my book, and I thought you would enjoy them.

Sincerely yours,
Richard Muller

Matematik İnsanın Keşfidir, Ancak Doğa Bu Matematiği Kullanmaz – Mustafa Günen yazdı…

Richard A. Muller Kimdir?

Fizik Profesörü; Kıdemli Bilim Adamı, Lawrence Berkeley Ulusal Laboratuvarı. Parçacık fiziği, astrofizik ve jeofizik alanındaki katkılarıyla uluslararası olarak tanınır. İzotop tarihleme, jeoloji ve adli bilime dünya çapında uygulanan eser element analizinde bir atılım olan Hızlandırıcı Kütle Spektroskopisi Metodu’nun mucidi. Kozmik mikrodalga arka planının yapısının araştırılmasına ve SPK’da dipol asimetrisinin saptanmasına öncülük etti. Nemesis’in kitlesel yok oluş teorisini ortaya çıkardı ve paleoiklimdeki eğim döngüsünü keşfetti. Başarılar arasında Alan T. Waterman Ödülü (1978) ve MacArthur Bursu (1982) bulunmaktadır.