Henri Matisse Üzerine İki Kitap

Özkan Eroğlu’ndan Henri Matisse Üzerine İki Kitap

 “Matisse’in Sanatı” ve “Matisse’in Sanat Yazıları”
Sanat eleştirmeni Özkan Eroğlu’nun hazırladığı bu iki kitap Tekhne Yayınları’ndan çıktı.

Stratejik bir yaratıcı sanatçı olan Henri Matisse’i daha önce “Matisse ve Picasso” isimli bir kitapta analojik bir boyut altında değerlendiren Yazar Özkan Eroğlu, Tekhne Yayınları’ndan çıkan “Matisse’in Sanatı” kitabında ise, sanatçının sanat anlayışı ve yapısını öz bir şekilde ele alıyor.

Özkan Eroğlu, bu kitabı ile ilgili şunları söylüyor:

Avrupa sanatı uzun süre boyunca, sahne yüzeyinin merkezi olarak kabul edildiği insan yüzü ve bedeniyle çalışan bir analojiyle işledi. İnsanın yüz ifadesi dışa nasıl vurulursa (örneğin bir gülümseme, üzüntü ya da heyecan), bu içsel olarak hissedilenleri yansıtıyordu. Başka bir deyişle, ifade, içsel bir gerçeğin dışavurumu ya da açıklanmasıydı. Ancak Matisse’in dönemine gelindiğinde, hem fovizm hem de Alman dışavurumculuğu, bu analojinin dayandığı öncülleri çoktan çürütmüştü.

Kendi fov deneylerinden sonra, Matisse ifadenin merkezini figürden boyalı alanın bütünlüğüne kaydırdı, figürasyon bir basamak taşı işlevi görmeye başladı. Bu da son derece büyük bir değişim ve dönüşümdü. Matisse ile ilgili bir sanat filozofisinin amacı, önünde duran söz konusu değişim ve dönüşümün üzerinde durmak ve bunda derinleşerek, konunun etraflıca anlaşılmasını sağlamak olmalıdır.

“Matisse’in Sanat Yazıları” kitabı ise, sanatçının yazdıklarını ve verdiği röportajları kapsamlı bir şekilde ele alıyor.  Bu kitaptan öne çıkan sanatçıya ait bazı açıklamalar da şöyle:

“Sanatçının kendini en iyi ifade etmesini sağlayan, en basit araçlardır”.

“Bütün sanatçılar çağlarının izini taşır, ancak büyük sanatçılar bu izi en derin şekilde taşıyanlardır”.

“Doğa, temsiliyet için hayâl gücünü harekete geçirir. Ancak buna, manzaranın ruhunu da eklemek gerekir ki, resmin kalitesi artabilsin”.

“Renklerinizde de çiziminiz gibi formu takip ettirmelisiniz”.

“Acaba sanatçılar, meslektaşları tarafından bile anlaşılıyor mu?”.

“Ressam artık ayrıntılarla uğraşmak zorunda değil. Fotoğraf, birçok ayrıntıyı yüz kat daha iyi ve daha hızlı bir şekilde sunar… Resmin amacı artık betimleyici anlatım değildir; biz resmin daha yüksek bir kavramına sahibiz. Ressam, içsel vizyonlarını ifade eder. Doğadan ihtiyacım olanı alırım, düşüncelerimi yeterince etkili bir şekilde öneren bir ifade ortaya koyarım. Tüm etkileri özenle bir araya getirir, onları dengelerim ve beklenen yoğunlaşmaya ilk başta ulaşamam. Bu, uzun bir düşünme ve birleşim sürecidir.”