Tabutu Yaftalarla Dolu Bir Kadının Hikayesi: ‘Fatma Nudiye Yalçı’
Senarist, yazar, şair ve müzisyen Bilgesu Erenus’un Türkiye’nin ilk kadın oyun yazarı Fatma Nudiye Yalçı‘nın yaşamını anlattığı ‘Yaftalı Tabut’ isimli kitabı ‘H2o Kitap’tan çıktı.
Adına yakışır bir şekilde dünyaya, onu şekillendiren yaftalara ve hayatına giren Nazım Hikmet’ten Hikmet Kıvılcımlı’ya kadar tüm erkeklere karşı “Vardım, Varım ve Varolacağım” diye haykıran bir kadının, yalnız bugünün değil gelecek kuşakların da tartışacağı belge niteliğindeki, mücadelelerle dolu yaşamı.
Bilgesu Erenus, eski Vatan Partisi’nin kurucularından olan Fatma Nudiye Yalçı’nın yaşamını sorgulayıcı, çetrefilli ve son derece derinlikli bir kurgu eşliğinde, ona yakıştırılan yaftalar üzerinden, iç hesaplaşma usulünü tepetaklak edip bir hesap sormaya dönüştürerek anlatıyor.
Türkiye’nin ilk kadın oyun yazarı Fatma Nudiye Yalçı‘nın tabutu yedi farklı yaş grubundan, yedi kadın tarafından taşınmaktadır. Tabut bir kadına hayatı boyunca yapıştırılan yaftalarla doludur ve kadınların her biri Fatma Nudiye Yalçı’dır.
Herkesten, yarattığı karakterlerden dahi öğrenmeye odaklı, gerektiğinde dünyaya, olaylara ve insanlara bir çocuk masumiyetine özgü gözle bakabilen, olgunluğun getirdiği bilgeliğe özgü yanılgılardan kaçınmak için okura-seyirciye başvuran, çoktandır yaftalanmış bir kalem: “Yazının Şeytanı!”
Bilgesu Erenus, yıllar önce kaleme aldığı tiyatro oyunu Devlet Tiyatroları’nın “atılacak kitaplar çöplüğü”nde bulunan Türkiye’nin ilk kadın oyun yazarının hayatından esinlenerek yazdığı bu tiyatro oyununu 8 Mart’ta Devlet Tiyatroları Dramaturgluğu’na ve İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir tiyatroları’na teslim etmişti.
FATMA NUDİYE YALÇI KİMDİR?
Fatma Nudiye Yalçı, 1904 yılında İstanbul’da doğdu.
İstanbul Üniversitesinde Felsefe eğitiminden sonra, Sabiha ve Zekeriya Sertel’in çıkardığı Resimli Ay Dergisi çevresine girerek dönemin aydınlarıyla tanıştı.
1932 Martında Nizamettin Nazif’le evlendi.
1933’ten itibaren Yedigün dergisinde makaleler yazmaya başladı. Yedigün dergisindeki yazılarını Nudiye Hüseyin olarak imzaladı.
Tiyatro tarihçilerince repertuvara alınacak değerde oyun vermiş ilk kadın yazarı olarak nitelendirilmesine yol açan tiyatro oyunu “Beyoğlu 1931”i ise Nudiye Nizamettinimzasıyla yayınladı.
Eşinden ayrıldıktan sonra bir dönem Türkiye Kpmünist hareketinin öncülerinden, komünist düşünür ve yazar Dr. Hikmet Kıvılcımlı ile yaşamını sürdürdü, onunla mücadele arkadaşlığı, yoldaşlığı yaptı. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) İstanbul Konsolosluğunda Türkçe çevirmeni olarak çalıştı.
Bu arada Soyadı Kanunu‘nun çıkması ile aile Yalçı soyadını aldı.
1935 yılında ilk kitabı “Sosyete ve Teknik” Marksizm Bibliyoteği yayınlarından çıktı. Daha sonra aynı yayınevinden, Karl Marx’tan çevirdiği “Enternasyonal İşçiler Cemiyeti Açış Hitabesi” ve F. Engels’ten çevirdiği “Komünizmin Prensipleri” kitapları peş peşe yayınlandı.
1936’da, yine Kıvılcımlı ile beraber kurdukları Emekçi Kütüphanesi yayınevinden “Güneşin Çocuğu Gölgenin Çocuğu” adlı çocuk kitabı yayınlandı.
Fatma Nudiye Yalçı‘nın henüz yayınlanmamış olan, “Sosyolojiye Giriş” adlı bir kitap çalışması da bulunuyor.
Nazım Hikmet’in 12 yıl ceza aldığı ünlü “1938 Donanma Davası”ndan 10 yıl ceza alan Yalçı; 1969 Temmuz’unda ise Bulgaristan’ın Varna kentinde sürgünde hayata veda etti.
