MÜZİKSANATTAN

1 MAYIS İŞÇİ MARŞINI KİM YAZDI? 1 MAYIS AFİŞİNİ KİM HAZIRLADI?

İşçi ve emekçinin günü 1 Mayıs’ta geniş kitleler tarafından söylenen 1 Mayıs İşçi Marşı’nı Ankara Sanat Tiyatrosu’ndan halk sanatçısı Sarper Özsan yazdı.
1 Mayıs’ın artık bir simgeye dönüşmüş afişini yapan kişi ise ünlü ressam Orhan Taylan. 

Bertolt Brecht’in yazdığı sanılan marş, gerçekte halk sanatçısı Sarper Özsan tarafından yazıldı ve bestelendi. Özsan marşın yazılış aşamasını; ”1974 yılında Ankara’da Ankara Sanat Tiyatrosu, Maksim Gorki’nin Ana romanından yararlanarak Bertolt Brecht’in oyunlaştırdığı bir yapıtı sahneye koymaya karar vermişti… Tekstin içinde Brecht’in çeşitli sahnelerle ilgili olarak sözleri var. Fakat bir sahne var ki orada söz yoktu. Bu, tarihe Kanlı Pazar olarak geçmiş olan ünlü 1 Mayıs 1905 sahnesi. Brecht, ‘işçiler marş söyleyerek sahneye çıkar,’ diyor. Ama hangi marş olduğunu belirtmemiş, sözler de yok. Sözlerini de kendim yazarak bir marş bestelemeyi düşündüm. 1 Mayıs Marşı’nın sözünü de müziğini de birlikte yapmış oldum. Bir oyun müziği olarak yaptım.” şeklinde açıklamıştı.

1 MAYIS İŞÇİ MARŞI

Günlerin bugün getirdiği, baskı zulüm ve kandır.
Ancak bu böyle gitmez, sömürü devam etmez,
Yepyeni bir hayat gelir, bizde ve her yerde.
1 mayıs, 1 mayıs işçinin, emekçinin bayramı
Devrimin şanlı yolunda, ilerleyen halkların bayramı.
Yepyeni bir güneş doğar, dağların doruklarından,
Mutlu bir hayat filizlenir, kavganın ufuklarından.
Yurdumun mutlu günleri, mutlak gelen gündedir.
1 mayıs, 1 mayıs işçinin, emekçinin bayramı,
Devrimin şanlı yolunda, ilerleyen halkların bayramı.
Ulusların gürleyen sesi, yeri göğü sarsıyor,
Halkların nasırlı yumruğu, balyoz gibi patlıyor.
Devrimin şanlı dalgası, dünyamızı kaplıyor.
Gün gelir, gün gelir zorbalar kalmaz gider,
Devrimin şanlı yolunda, kül gibi savrulur gider.

Söz: Sarper Özsan
Müzik: Sarper Özsan
Albüm: Söyleyemediklerim

Sarper Özsan Kimdir?

Sarper Özsan, 1944 Bandırma doğumlu. Ankara Devlet Konservatuvarı’nın komposizyon bölümünden 1969 yılında mezun olmuş. 1971’de siyasi sebeplerden dolayı 20 ay tutuklu kaldı. Ardından İstanbul Devlet Konservatuvarı’nda öğretim üyeliği yaptı ve 1978’de TRT’deki görevine geri döndü. 1977’de işçi, köylü ve öğrencilerin oluşturduğu Aydınlık Korosu’nu yönetmiş ve birçok yerde konserler vermiş. Sanatçının en bilindik eseri 1974 yılında bestelediği 1 Mayıs Marşı’dır.

1 Mayıs’ın artık bir simgeye dönüşmüş afişini yapan kişi, ünlü ressam Orhan Taylan. İki elin tuttuğu kırmızı bir dünya ve etrafında uçuşan çiçekler 1976’da Taksim’de kutlanan ilk kitlesel 1 Mayıs için çizilmişti.

Orhan Taylan Kimdir?

Selanik kökenli, Samsun 1941 doğumlu ve İstanbul’ludur.
Ressam Seniye Fenmen’in oğlu, Robert Kolej (lise ’60) ve Roma Güzel Sanatlar Akademisi (’65) mezunudur.

Orhan Taylan’ın eserleri dünyanın ve Türkiye’nin çeşitli müzelerinde bulunmaz. Karma sergilere katılmaz. Türk resim sanatı seçkilerine adını katmamak için çabalayanlara aldırmaz. Yurtdışında sergi açarken, oralarda ünlenmek hevesine kapılmaz. Hapishane anıları yazmak ya da sülalesiyle böbürlenmek gibi merakları yoktur. Başka sanatçıları yargılamaktan hoşlanmadığı için resim jürilerinde ve bilirkişi heyetlerinde yer almaz. Sakal bırakmaz, pipo içmez. Resimde ustalık geleneğini küçümsemez. Gravür yapmaz, heykellerini çoğaltmaz. Resim öğretmenliğinin yaratıcılığa katkısı konusunda kuşkusunu saklamaz. Resimlerinin önemsenmesi için uçuk fiyatlar konması gerektiğine inanmaz. Suluboya kullanmaz. Yağlıboyasını kendi yapmayı, oğlu Ferhat’ı, edebiyatı, Macintosh’unu ve büyük atölye düzeninin keyfini bişeylere değişmez. Akşam içkisini ihmal etmez. Solaktır. Resmini, akımlar içinde adlandırmaz. Avangardizmin, deneysel-kavramsal çalışmaların sanat yerine ikame edilmesinin sanatseverleri yanıltabildiğine inanmaz. İnsan hakları kavramını küçümsemez. Polis devletine de, şeriat devletine de karşı demokrasiyi savunmayı bir erdem sayar. Yurtdışında yaşamaz.

İstanbul’da, Asmalımescit’te oturur, resim yapar.

Başa dön tuşu