Müzik şirketi Universal’ın başta Aşık Veysel, Neşet Ertaş, Mahsuni Şerif gibi halk ozanlarımız olmak üzere birçok ozanın ve sanatçının eserleri için hak talebinde bulunduğu ortaya çıktı.
Bilindiği üzere dijital ortamlarda dinlenen müzikler için platformlar hak sahiplerine dinlenme sayısına oranla telifler ödüyor. Teliflerin alınabilmesi için eser sahiplerinin eserleri kendi adına kaydetmesi (claim) atması gerekiyor. Söz konusu şirket anonim eserlere bu işlemi yapıyor ve 18 ay içinde hak sahiplerinden bir talep gelmediği takdirde bu eserlerin teliflerini kendi havuzuna aktarıyor.
Yüzlerce Esere Telif Atılmış
Amerikan Universal şirketinin bu usulsüzlüğünü ise Türkiye’nin önde gelen müzik yapım şirketlerinden Kalan Müzik ortaya çıkardı. Hürriyet’ten İhsan Yılmaz’ın haberine göre bu usulsüzlüğü ortaya çıkaran Kalan Müzik yapım şirketinin sahibi Hasan Saltık mahkemeye başvurarak bilirkişiyle delil tespitinde bulundu. İlk tespitlere göre işin Kalan Müzik’le sınırlı olmadığı, Türk müziğine ait yüzlerce eserin teliflerinin usulsüz bir biçimde elde edildiği ortaya çıktı.
Saltık, sanatçısı Çimen Yalçın’ın yorumlayıp YouTube’a yüklediği anonim ‘Şu Karşıki Dağda Kar Var Duman Yok’ türküsüne Universal Publishing’in (UMPI) teknik deyimle ‘claim attığını’ (sahiplik iddiasında bulunduğu) saptadı. UMPI Türkiye ofisine bunun ne anlama geldiğini soran Hasan Saltık, yurtdışındaki yanlış yazılımdan kaynaklanan bir sorun olabileceği yanıtını aldı. Ertesi gün de Çimen Yalçın klibi üzerindeki hak talebi iddiasını silerek geri çekti.
Araştırmayı derinleştiren Saltık, Neşet Ertaş’tan Mahzuni Şerif’e, Ahmet Aslan’dan Âşık Veysel’e, Âşık Daimi’ye kadar hakları Kalan Müzik’e ait yüzlerce eserin aynı şekilde UMPI adına claim atıldığını saptadı. Üstelik bunun sadece Kalan Müzik’e ait eserlerle sınırlı olmayıp diğer yapımcılara ait yüzlerce eserde de aynı yolla bağlantı kurulduğu ortaya çıktı. Şirketin bu yolla milyonlarca dolar telif toplayabileceğini kaydeden Saltık, Amerikalı şirketin ozanlarımızın haklarına çöktüğünü ifade etti.
