Doğa ve Bahçenin Gücü – Mine Bora Diri yazdı…
Arkas Koleksiyonu’ndan derlenen eserler aracılığıyla sanat, doğa, bahçe ve insan arasındaki bağlantıyı anımsamamızı amaçlayan ve İzmir Arkas Sanat Merkezi’nde açılan “Doğa, Bahçeler, Düşler” sergisinde, 16. yüzyıldan 20. yüzyıla uzanan döneme ait doğa çalışmalarına yer veriliyor. Daha doğanın insan tahribatına uğramadığı dönemlerde üretilmiş eserlerden oluşan sergi, insanın doğanın bir parçası olduğunu ve doğayla etkileşim içerisinde kalırsa hayatta kalabileceğini anlatıyor. Kendini sürekli olarak yenileyen doğa ile alışveriş döngüsü halinde olan insan, bu uyum sayesinde varlığını sürdürüyor.
Koleksiyondan seçkilerle hazırlanan sergideki işler; doğa, bahçe ve insan arasındaki bütünlüğü sanat aracılığıyla yeniden gündeme getiriyor. İnsanoğlunun doğadaki varlığını gözlemleyerek ömrünü anlamlandırmaya çalıştığı süreçte, kendini ifade çabaları da aslında sanatı vücuda getiriyor. Doğada bulunan sınırsız sayıda şekil ve form, tarih boyunca insana kültür ve sanat üretiminin ilham kaynaklarını sunuyor. Kurgusal bir yaşam alanı olarak tasarlanmış olan ve bir doğa sanatı olan bahçe de, pek çok kültürde cennet olgusu ile ilişkilendirilmiş bir mutluluk mekanı olarak kabul ediliyor. Filozof Michel Foucault’nun sözüyle ifade edersek;
“Bahçe, dünyanın en küçük parçasıdır ve aynı zamanda tüm dünyadır. Bahçe, Antik Çağ’ın başından beri evrenselleştirilen, mutlu bir tür heterotopyadır”.
Sergide bahçe kavramı, kimi zaman mitler dünyasının ev sahibi, kimi zaman bir keyif mekanı ve tarım alanı olarak tasvir edilmiş, bohem veya bahçe tasarımı yapılmış bir şekilde karşımıza çıkıyor. Sunduğu bereketli topraklar ve düşsel dünya ile hayranlık uyandıran bahçe, insanlığın manevi dünyasını ve hayal gücünü besliyor. Bir araya getirdiği bitkiler, bilgi ve birikim ile bahçe aynı zamanda insanın maddesel yanına tanıklık ediyor.
Resim, heykel, dekoratif sanatlar ve tekstil sanatı gibi sanatın farklı alanlarından seçilen eserler, Türkiye ve yurt dışından önemli sanatçıların özgün bakış açılarını bir araya getiriyor. 16. yüzyıldan 20. yüzyıla uzanan döneme ait sanatsal üretimin zaman içerisinde geçirdiği değişimi de gözler önüne seriyor. Zorlu bir zaman diliminden geçtiğimiz bu periyodda, doğaya odaklanan bir sergi konsepti deneyimlemek son derece pozitif duyguların ziyaretçilere yüklenmesini sağlıyor.
Sergide bulunan ressamlar arasında; Alfred Sisley, Maurice de Vlamick, Maurice Denis ve John William Godward, John Atkinson Grimshaw, Alfred de Breanski gibi Avrupa resim sanatının önemli temsilcilerinin eserlerinin yanı sıra; Hoca Ali Rıza, İsmail Hakkı, Nazmi Ziya Güran ve Sami Yetik gibi önemli Türk ressamların peyzaj konulu eserleri yer alıyor. Tablolara ek olarak, Jean-Baptiste Carpeaux, Albert-Ernest Carrier-Belleuse gibi 19. yüzyılın önemli heykeltıraşlarının eserleri seçkiyi oluşturan parçalar arasında. Pek çok farklı döneme ve üretim alanına ışık tutan sergide, 16. yüzyıl Flaman duvar halılarının yanı sıra, 19. yüzyıla tarihlenen ve Osmanlı saray halıları geleneğini yansıtan Feshane ve Kumkapı halıları da yer alıyor. Sergideki bir başka eser grubu da cam objelerden oluşuyor. Bahçe teması, Art Nouveau döneminin en önemli temsilcilerinden Emile Gallé ve Daum Nancy atölyelerinden çıkan cam eserlerde görülebiliyor. Serginin bütününe bakıldığında Alfred Sisley, John William Godward, Maurice de Vlaminck ve Peder Mork Monsted tabloları ile Emile Gallé mobilyaları ilk kez sergilenen eserler arasında yer alıyor.
Atölye ve Çocuk Etkinlikleri
Sergiye özel hazırladıkları çevrimiçi ve yüzyüze etkinliklerle çocuk ve genç ziyaretçileri de ağırlıyorlar. Pandemi kuralları çerçevesinde gerçekleşecek olan atölye ve okullara hazırlanan sergi turları ile, çocukları sanat ile bir araya getirmek hedefleniyor. Sergiyi çevrimiçi olarak ziyaret etmek isteyen tüm okullar için, öğretmenleri eserler hakkında bilgilendirerek öğrencilere aktif öğrenmeyi destekleyen aktiviteler hazırlanmıştır. Anaokul, ilkokul, ortaokul ve lise grupları için hazırlanan okul etkinliklerinde yer alan bilgilendirmeler ve yönlendirmeler sayesinde öğretmenler, öğrencileri ile birlikte sergi hakkında bilgi edinirken, hoş bir kültür sanat gezisi de yapmış olacaklar.
İzmir Arkas Sanat Merkezi, Pazartesi hariç her gün saat 10:00-18:00 arasında ücretsiz ziyaret edilebiliyor. “Doğa, Bahçeler, Düşler” sergisi 2022 Ocak ayının sonuna kadar görülebilir.
Mine Bora Diri
Kültür Yönetimi Danışmanı / Gazeteci Yazar
