VENEDİK BİENALİ TÜRKİYE PAVYONU’NDA İNCİ EVİNER’İN ‘BİZ, BAŞKA YERDE’ BAŞLIKLI YAPITI YER ALACAK

İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın (İKSV) koordinasyonunu üstlendiği Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’nda bu yıl sanatçı İnci Eviner’in desen, obje, video, ses ve performans gibi farklı öğeleri bir araya getiren Biz, Başka Yerde adlı yapıtı sergilenecek.

Dünyanın önde gelen sanat etkinliklerinden Venedik Bienali 58. Uluslararası Sanat Sergisi, bu yıl 11 Mayıs–24 Kasım 2019 tarihleri arasında düzenleniyor. İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) koordinasyonunda, Fiat’ın sponsorluğunda gerçekleştirilen Türkiye Pavyonu’nda, sanatçı İnci Eviner’in Biz, Başka Yerde başlıklı yapıtı sergilenecek. Venedik Bienali’nin ana mekânlarından Arsenale’de yer alan Türkiye Pavyonu’nda görülebilecek serginin küratörlüğünü Zeynep Öz üstleniyor.

Biz, Başka Yerde için Türkiye Pavyonu’nu bir sahneye dönüştürecek İnci Eviner, sahne üzerinde, kendi çizdiği desenlerden yola çıkarak yeniden biçimlendirdiği mimari öğelere, videolara, ses yerleştirmelerine ve objelere yer vererek, farklı duyusal ve görsel katmanlar oluşturacak.

Bu yıl Türkiye Pavyonu’nun ev sahipliği yapacağı Biz, Başka Yerde’nin ayrıntıları, 12 Şubat Salı akşamı Salon İKSV’de düzenlenen bir basın toplantısıyla tanıtıldı. Toplantıya sanatçı İnci Eviner ve serginin küratörü Zeynep Öz’ün yanı sıra İstanbul Bienali ve Güncel Sanat Projeleri Direktörü Bige Örer ile Türkiye Pavyonu Sponsoru Fiat adına Tofaş Kurumsal İletişim Direktörü Arzu Çolakoğlu konuşmacı olarak katıldı.

Venedik Bienali Uluslararası Sanat ve Mimarlık Sergisi Türkiye Pavyonu Yöneticisi Tuna Ortaylı Kazıcı’nın sunumunda düzenlenen toplantıda, İstanbul Bienali ve Güncel Sanat Projeleri Direktörü Bige Örer, “İstanbul Kültür Sanat Vakfı olarak 2004 yılından bu yana yurtdışında farklı disiplinlerde etkinlikler gerçekleştiriyoruz. 2007 yılından bu yana da  Venedik Bienali’ndeki Türkiye Pavyonu’nun koordinasyonunu üstleniyoruz. Bu sene bu mekânda 2013 yılında 13. İstanbul Bienali kapsamında Ortak Eylem Aygıtı: Bir Etüt isimli işinin gerçekleşmesi süresince de birlikte çalıştığımız İnci Eviner ile bize çok heyecan veren bir sergiyi birlikte gerçekleştireceğimiz için çok mutluyuz. Biz, Başka Yerde, çok katmanlı, deneysel ve performatif yapısıyla sanatçının desenleri, videoları ve oluşturduğu mimari yapı aracılığıyla arada kalanların dünyasını tüm şiddetiyle görünür kılacak. İstanbul Kültür Sanat Vakfı adına, başta sanatçımız İnci Eviner ve küratörümüz Zeynep Öz olmak üzere, Türkiye Pavyonu’ndaki serginin gerçekleştirilmesine katkıda bulunan tüm kurum ve kuruluşlara içten teşekkürlerimizi sunuyorum.” dedi.

Fiat adına konuşma yapan Tofaş Kurumsal İletişim Direktörü Arzu Çolakoğlu, “Bu yıl beşinci kez, ana markamız Fiat ile Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’nun destekçisiyiz. Eğitim, spor ve kültür sanat alanlarında toplumun faydasına yönelik uzun soluklu faaliyetler yürütmeyi çok önemsiyoruz. Sanat alanındaki önemli girişimlerimizden biri de Venedik Bienali Türkiye Pavyonu sponsorluğumuz. Sanatın, yaratıcılığı tetikleyen etkisi ile iç içe olmak ve ülkemizin çağdaş sanat alanında uluslararası arenada temsil edilmesine destek vermek bizim için çok kıymetli. 2019’da ülkemizi, Biz, Başka Yerde başlıklı işi ile temsil edecek değerli sanatçı İnci Eviner’i ve küratör Zeynep Öz’ü kutluyorum. Bizleri, sanat sevgisi ve uyumlu iş birliği ekseninde buluşturan Sn. Bülent Eczacıbaşı, Sn. Görgün Taner ve 2011 yılından bu yana süregelen iş birliğimizde omuz omuza çalıştığımız tüm İKSV ekibine teşekkürlerimi sunuyorum.” dedi.

Açış konuşmalarının ardından İnci Eviner ve Zeynep Öz, Eviner’in genel sanat pratiğinden ve sanatçı-küratör ikilisinin daha önceki çalışmalarından bahsederek Venedik Bienali Türkiye Pavyonu’nda sergilenecek Biz, Başka Yerde başlıklı yapıtın ayrıntılarını paylaştı.

Biz, Başka Yerde Hakkında

Biz, Başka Yerde, toplu yer değiştirmelerin sonucunda ortaya çıkan mekânlara dair bir yapıt. Hazırlıkları devam eden sergi, izleyicileri, bu mekânlardaki kişilerin birbirleriyle ve kendi anılarıyla ilişki kurma biçimleri hakkında düşünmeye davet edecek. İnci Eviner’in, yeniden biçimlendirdiği nesneler ve yarattığı hayali karakterleri çeşitli ses unsurlarıyla bir arada kullandığı bu yapıt, Türkiye Pavyonu ziyaretçilerine kayıp, silinmiş ve başka yerde olma hissini yaşatacak. Türkiye Pavyonu için yaratılan mekân, karakterler ve objeler, Alman siyaset bilimci Hannah Arendt’in 1943 yılında kaleme aldığı Biz Mülteciler adlı metinde bahsettiği mücadelelere dair bir anlatı sunacak.

İnci Eviner, Biz, Başka Yerde ile ilgili olarak şunları söylüyor: “Bu figürler diğer yarılarını bulmak için mekân boyunca hiç durmadan yer değiştiriyorlar. Bu çaba aslında kesintiye uğratılmış, iptal edilmiş hafızalarını ve bedenlerini yeniden ele geçirme çabasıdır. Figürler bu kurguyu yaparken mitolojiler, anılar ve günlük hayatın alışkanlıkları ile neşe ve acılarını birer birer toplayıp yerlerine yerleştirmek zorunda kalıyorlar. Kendimi bütün bunlara tanıklık etmek için olayların içinde ve aynı zamanda dışında tutmaya çalışıyorum. Tanık olmanın sorumluluğu, biz olmayı sorgulamaktan geçiyor.“

Küratör Zeynep Öz ise projeyi, “Eviner bu projede mimari yapıyı, video ve canlı performans gibi hareket öğelerini bir araya getiren bir temel olarak kullanarak, daima değişen öznellik oluşumunda göç ve hapsedilme durumları üzerine düşünüyor,” ifadeleriyle anlattı.

Biz, Başka Yerde, eserlerinde bireyin beden hareketlerinin, onun ruhunu ve davranışını nasıl şekillendirdiğini inceleyen sanatçı İnci Eviner’in sanat pratiğine de ayrıntılı bir bakış imkânı sağlıyor. Sanatçının önceki eserlerinde olduğu gibi Biz, Başka Yerde’nin de başlangıcını ve bel kemiğini çizimleri oluşturuyor. Çizimlerin üzerinden şekillenen yapıtta, farklı disiplinler bir araya gelerek çok katmanlı bir yapı yaratıyor.

Basın toplantısında da, hem kavramsal hem de yöntemsel olarak, Venedik Bienali’nde sergilenecek proje konusunda yol gösterici olması adına sanatçının üç yapıtından bahsedildi. Sanatçıya 2017 yılında 13. Sharjah Bienali ödülünü kazandıran Yeraltında Beuys (Beuys Underground), 2010 tarihli Parlamento (Parliament) ve 2013 yılında düzenlenen 13. İstanbul Bienali kapsamında sergilenen Ortak Eylem Aygıtı: Bir Etüt (Co-Action Device: A Study) yapıtlarından fotoğraf ve videolar gösterildi.

Farklı Disiplinleri Bir Araya Getiren Çok Katmanlı Bir Proje

İnci Eviner, Biz, Başka Yerde isimli yapıtında farklı disiplinlerden isimlerle birlikte çalışıyor. Projenin mimari tasarımı Birge Yıldırım Okta ve Gürkan Okta’ya, ses tasarımı Tolga Tüzün’e ait. Türkiye Pavyonu’nun içerisinde yansıtılacak videolarda ise performans sanatçısı ve dansçı Canan Yücel Pekiçten, Melih Kıraç ve Gülden Arsal yer alıyor. Videoların görüntü yönetmenliğini Aydın Sarıoğlu, post prodüksiyonu ise Cem Gökçimen ve Cem Perin yapıyor.

Projenin görsel kimliğinin ve Türkiye Pavyonu’nun açılışıyla birlikte ziyaretçilerle buluşacak yeni yayının tasarımını ise Okay Karadayılar ve Ali Taptık (ONAGÖRE) üstleniyor.

Venedik Bienali 58. Uluslararası Sanat Sergisi

Bu yıl 11 Mayıs–24 Kasım 2019 tarihleri arasında gerçekleşecek olan Venedik Bienali 58. Uluslararası Sanat Sergisi’nin küratörlüğünü Ralph Rugoff üstleniyor. Başlığı May You Live in Interesting Times (İlginç Zamanlarda Yaşayasın) olarak açıklanan bienalde, Rugoff’un küratörlüğünü yaptığı ana serginin yanı sıra Arsenale ve Giardini’de Türkiye Pavyonu’nun de aralarında bulunduğu pek çok ülkenin sergileri yer alıyor.

Venedik Bienali Türkiye Pavyonu Hakkında

2007’den bu yana İstanbul Kültür Sanat Vakfı’nın koordinasyonunda düzenlenen Türkiye Pavyonu sergisi, İKSV’nin girişimi ve 21 destekçinin katkılarıyla, 2014–2034 yılları arasında Türkiye’nin kullanımına tahsis edilen Arsenale’deki uzun süreli mekânda yer alıyor. 58. Venedik Bienali Türkiye Pavyonu, Fiat sponsorluğunda, TC Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın desteği ile TC Dışişleri Bakanlığı’nın himayesinde ve SAHA Derneği’nin prodüksiyon desteğiyle gerçekleştiriliyor.

Venedik Bienali 58. Uluslararası Sanat Sergisi Türkiye Pavyonu Danışma Kurulu’nda Bilgi Üniversitesi Sanat ve Kültür Yönetimi Bölümü öğretim üyesi Serhan Ada, Suna ve İnan Kıraç Vakfı, Kültür ve Sanat İşletmesi Genel Müdürü Özalp Birol, küratör ve İstanbul Modern Müzesi Sanat Danışmanı Paolo Colombo, Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Batı ve Çağdaş Sanatlar Anabilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Zeynep İnankur ile Arter’in küratörlerinden Başak Doğa Temür yer alıyor.

İnci Eviner Kimdir?

İnci Eviner, çizimden yola çıkarak hazırladığı videoların, performatif ve ortaklığa dayanan uygulamaların iç içe girdiği çok katmanlı, geniş bir çalışma alanına sahip bir sanatçı. İşleri çoğunlukla arzunun ve felaketin politikası, öznellik ve öznelliğin potansiyeli gibi kavramları ele alarak iktidarın özellikle kadın bedeni üzerindeki işleyişini zengin hayal gücüyle yeniden şekillendiriyor. Sanatçının video teknolojileri ve resim geleneği arasında kurduğu karmaşık ilişkiler farklı bir algılama biçimi öneriyor.

İşlerini dünya çapındaki kişisel ve karma sergilerde sunmuş olan Eviner’in davet edildiği başlıca sergiler arasında Sharjah Bienali (2017), Aichi Trienali (2016), İstanbul Bienali (2013), Selanik Bienali (2013), Asya Sanat Bienali (2013), Busan Bienali (2010), Şanghay Bienali (2008) ve Venedik Bienali (1997) bulunuyor. İşlerinin sergilendiği müzeler arasında ise Drawing Center, Philadelphia Sanat Müzesi, Thyssen- Bornemisza Art Contemporary, Musée d’Art Moderne de la Ville de Paris, Massachusetts Güncel Sanat Müzesi, Palais des Beaux-Arts de Lille ve İstanbul Modern yer alıyor.

Sharjah Bienali Ödülü’nün (2017) sahibi Eviner, Headlands Center for the Arts (San Francisco, 2017), Rauschenberg Foundation (Florida, 2017), SAM Art Projects (Paris, 2010), Musée d’art contemporain du Val-de-Marne (Vitry-sur-Seine, 2009), Cité Internationalé des Arts (Paris, 2008) ile International Studio & Curatorial Program’de (New York, 2004-2005) misafir sanatçı programlarına katıldı.

Zeynep Öz Kimdir?

Serginin küratörlüğünü üstlenen Zeynep Öz, şu anda bağımsız olarak çalışıyor. Şu anda 10. BACA (Bonnefanten Award for Contemporary Art) Ödülünü alan Marwan Rechmaoui’nin 2019 Mayıs ayında Bonnefanten Müzesi’nde açılacak olan sergisinin küratörlüğünü yapıyor.

2017’de 13. Sharjah Bienali’nin İstanbul ayağının küratörlüğünü yapan Öz, 2016’da Japonya’daki Aichi eyaletinin üç şehrinde düzenlenen 3. Aichi Trienali’nin eş küratörleri arasında yer aldı. SPOT Projects’in kurucularından olan Öz, 2011–2017 arasında SPOT Üretim Fonu’nun da direktörlüğünü üstlendi; bu süreç zarfında DBP/ Produce 1, 2, 3 serisinin küratörlüğünü yaptı. 2015–2017 yılları arasında Beyrut’ta Ashkal Alwan tarafından yürütülen Home Workspace sanat eğitim programının akademik komitesinde yer aldı.

Öncesinde Ashkal Alwan’ın düzenlediği Home Works 6’de (2013) Plastic Veins adlı projenin küratörlüğünü, Home Works 5’ın (2010) ise asistan küratörlüğünü üstlendi; ayrıca 2016’da SALT’ta gerçekleştirilen Ortak Bölenlerin En Büyüğü adlı film programının ve 2013’te Münster’deki Westfälischer Kunstverein’da gerçekleştirilen Selling Snails in the Muslim Neighborhood projelerini düzenledi. Öz, Bard College’da küratöryel çalışmalar alanında yüksek lisans, Dartmouth College’da matematik ve sanat dallarında lisans eğitimini tamamladı.